Ý kiến nhà văn về xét Giải thưởng
Nhà văn Nguyễn Văn Thọ (ảnh V.C)
Sau lần xét giải hai giải thưởng nói trên ở vòng Hai, dư luận nhiều ý kiến quanh việc xét giải. Nhà văn Khuất Quang Thụy đã có văn bản công khai giải thích.
Là một người cầm bút năm nay đã 68 tuổi, tôi cũng tự nguyện đăng kí tham gia xét giải thưởng Văn học cấp Nhà nước. Bởi tôi thấy đây là một giải thưởng cao quý, không chỉ đánh giá một tác giả ở góc độ văn học, mà còn phần nào đánh giá vai trò trách nhiệm của nhà văn đối với cách mạng và đất nước.
Nhưng tôi đã bị loại ngay từ khi Hội đồng xét giả thuộc Hội nhà văn xét duyệt. Mặc dù số phiếu khá cao 11/ 13, mặc dù Ban chấp hành Hội NVVN và Hội đồng xét thưởng đa số đã ủng hộ cá nhân tôi; thậm chí nhiều nhà văn viết thư lên Hội đồng đề nghị cho tôi trúng giải. Nhưng quy định là quy định buộc một người được đưa lên cấp trên xét phải có số phiếu từ 12/13.
Việc xét ở Hội đồng Nhà văn VN, từ ví dụ cụ thể của cá nhân tôi, tôi cho là như thế là dân chủ và tôn trọng ý kiến cá nhân từng thành viên trong ban hội đồng. Tôi đồng ý với ý kiến lí giải của nhà văn Khuất Quang Thụy trong văn bản công khai in trong mạng Hội ta.
Bởi thực chất nếu cảm tính mà không tuân theo quy định, sự đóng góp về văn học của cá nhân tôi nào kém ai. Tôi từng hai lần nhận giải thưởng cao của Hội nhà văn VN, tiểu thuyết Quyên cho tới nay tái bản 6 lần và nối bản không dưới 8 vạn bản. Nó có thể mang một ý nghĩa lớn lao nào đó nên các nhà làm phim BHD đã bỏ ra rất nhiều tiền làm phim màn ảnh. Để tham chiếu bạn văn cũng từng biết tôi đoạt nhiều giải cao ờ các cuộc thi trên tạp chí VNQĐ và Văn nghệ. Tuy thế khi biết mình không trúng ở vòng một tôi vẫn vui vẻ khi biết tên nhiều nhà văn cùng trang lứa vào diện được xét giải vào vòng II.
Văn chương và các giải thưởng của nó vốn dĩ nhìn vào nó thực là tương đối, nhưng từ quy chế và cách xét giải của Hội đồng Hội nhà văn VN cá nhân tôi thấy các anh đã làm việc dân chủ, nghiêm túc và cẩn trọng. Tôi cảm kích khi các nhà văn cho tôi số phiếu 11.
Cũng nhân đây tôi đề nghị Hội nhà văn VN kiến nghị lên Nhà nước, Bộ văn hóa nên thay đổi quy chế Tỉ lệ bầu xét giải. Đòi hỏi tỉ lệ 90% là quá ngặt nghèo. Chỉ cần 2 kí kiến cảm tính nào đó là đánh đổ đa số 11 ý kiến của cả Hội đồng xét giải. Liệu như thế có bỏ sót những nhà văn thực sự có đóng góp cho văn học cách mạng không?
Nguyễn Văn Thọ