Cuối tháng 7-2018, tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (Hà Nội), Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã dự và chủ trì Hội nghị “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa Việt Nam vì sự phát triển bền vững”, do Bộ VH-TT-DL tổ chức. Cùng chủ trì Hội nghị có đồng chí Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư TW Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo TW; đồng chí Vũ Đức Đam - Ủy viên TW Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ... Tham dự Hội nghị còn có Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Hà Nội; đại diện lãnh đạo các ban, bộ ngành, cơ quan trung ương; lãnh đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương và ngành VH-TT-DL của các địa phương trên đây.

Những năm qua, các di sản văn hóa được nhận diện giá trị, bảo tồn và phát huy, đã góp phần quan trọng vào việc giáo dục lịch sử, vun đắp truyền thống tốt đẹp của dân tộc; góp phần xây dựng và quảng bá hình ảnh quốc gia, truyền bá các giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và thẩm mỹ quan trọng của di sản văn hóa Việt Nam ra thế giới thông qua hoạt động du lịch, giao lưu văn hóa và hợp tác phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Di sản văn hóa ở Việt Nam đã và đang thể hiện ngày càng rõ hơn vai trò quan trọng trong việc giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện - hình thành nên nguồn nhân lực đóng góp trực tiếp, quyết định vào sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước. Trên phương diện kinh tế - xã hội, nhiều di sản văn hóa đã trở thành những sản phẩm văn hóa - du lịch hoàn chỉnh, vừa là động lực vừa là mục tiêu cho sự phát triển ngành kinh tế mũi nhọn du lịch, đồng thời, từng bước làm thay đổi cơ cấu kinh tế của địa phương nơi có di sản, mang tới cho cộng đồng và địa phương những lợi ích thiết thực và bền vững.

Trong Báo cáo của Bộ VH-TT-DL, Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên đã nêu rõ những kết quả đạt được trong công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa: xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về di sản văn hóa; lập hồ sơ xếp hạng, ghi danh di sản tiêu biểu ở trong nước và quốc tế; tu bổ, tôn tạo di tích; khai thác, phát huy giá trị di tích; bảo vệ và phát huy giá trị cổ vật; phát triển hệ thống bảo tàng; bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể, di sản tư liệu; kiện toàn bộ máy, xây dựng đội ngũ cán bộ; tới các hoạt động hợp tác quốc tế về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa. Bên cạnh những thành tựu nổi bật, vẫn còn những hạn chế, bất cập, công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa đang phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, đó là: nhận thức về di sản văn hóa chưa thật sự sâu sắc và toàn diện; nguồn lực đầu tư cho tu bổ, giữ gìn di sản văn hóa còn thấp; mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển chưa được xử lý hài hòa; quy định của pháp luật liên quan đến quản lý, bảo vệ, bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản văn hóa còn chồng chéo, bất cập; việc tuyên truyền quảng bá di sản còn thiếu hiệu quả; nguồn nhân lực quản lý di sản văn hóa còn chưa tương xứng với yêu cầu thực tiễn; tình trạng phong tặng nhiều loại hình danh hiệu khác nhau khi chưa được quy định tại văn bản quy phạm pháp luật hiện hành.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ  Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: “Di sản không chỉ chứa đựng giá trị tinh thần lớn lao mà còn là nguồn lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững”. Trên quan điểm đó, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh ba điểm chính. Một là, việc bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa trước hết có giá trị to lớn trong giáo dục, giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp, đề cao tinh thần yêu nước, yêu thiên nhiên và qua đó góp phần hình thành nhân cách con người, xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, văn minh. Hai là, hệ thống di sản mang trong mình những dữ liệu, thông tin cho thấy lịch sử phát triển của dân tộc, có giá trị lớn trong đấu tranh, bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ cũng như sự trường tồn của dân tộc. Ba là, hệ thống di sản là nguồn tài sản vô cùng quý giá của quốc gia và thực sự là nguồn nội sinh quan trọng đối với sự phát triển bền vững đất nước.

Thủ tướng Chính phủ ghi nhận những kết quả ngành văn hóa đã đạt được: Hệ thống pháp luật về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa không ngừng được hoàn thiện và nâng cao giá trị pháp lý; Công tác bảo tồn di sản được quan tâm đầu tư, với nhiều nguồn lực khác nhau do Chính phủ hỗ trợ và do các địa phương và nguồn xã hội hóa; Hệ thống di sản được kiểm kê, xếp hạng, ghi danh và quản lý tốt hơn, nổi bật là 8 Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới, 12 Di sản văn hóa phi vật thể và 7 Di sản Tư liệu được UNESCO ghi danh… Số lượng khách tới thăm quan các khu di sản tăng mạnh trong những năm gần đây, nhiều khu di sản đem lại nguồn thu lớn cho các địa phương sở hữu di sản.

Trên cơ sở kết quả Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu VH-TT-DL chủ trì soạn thảo, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về tăng cường công tác bảo vệ, phát huy giá trị di sản vì sự phát triển bền vững.

(Theo: vanhien.vn)