Cùng đọc lại thơ Chim Trắng

29-09-2011 08:53:07 AM

VanVn.Net - Nhà thơ Chim Trắng tên thật là Hồ Văn Ba, quê ở Bến Tre. Ông sinh năm 1938, đã mất hồi 19h15 chiều qua, ngày 28/9/2011, hưởng thọ 73 tuổi. Là một nhà thơ chiến sĩ, ông từng nhiều năm làm Tổng biên tập báo Văn nghệ TP HCM, từng nhận Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1981 với tập thơ "Những ngả đường". Nhà thơ Chim Trắng sống khiêm nhường, rất ít nói, khi nói cũng thường nhỏ nhẹ. Sinh thời, ông luôn tự nhắc: "Tự vượt mình, khác được mình là mới. Thơ có hiện đại hay không, tôi tin trước hết nó phải làm cảm động lòng người đọc đương đại". Hiện, Hội Nhà văn TP HCM, Hội Nhà văn Việt Nam đang chuẩn bị tang lễ, VanVn.Net xin báo tin buồn đến toàn thể hội viên Hội NVVN, các đồng nghiệp và bạn đọc yêu mến nhà thơ. Trong khi chờ Lễ viếng tang, chúng ta cùng đọc lại thơ Chim Trắng...

Nhà thơ Chim Trắng

DỊU DÀNG HOA

Dịu dàng hoa – nhỏ nhẹ hoa
Dẫu trong chốc lát cũng là lời ru
Đã ru tôi khúc biệt mù
Lời ru lời của gió vù thổi qua.
Cách nào hiểu được mình ta?
Hát ru người lại hóa ra ru mình!

MỘT ĐÊM LÀM KẺ XA NHÀ

Những ngày buồn thả chơi rong
Lắc lư võng nhớ về sông quê nhà
Nhìn chân nhớ thuở đi xa
Ngửa bàn tay nhớ cành hoa ven đường
Giật mình nhớ đất đai rung
Khói nhang cho nhớ não nùng thịt da.
Một đêm làm kẻ xa nhà
Một ta rừng thức một ta nhớ tràn
Muốn làm một kẻ tha hương
Đi đâu ư ? Những ngã đường đã qua
Buồn-vui một góc quê nhà
Tha hương cho nhớ đâu là quê hương.

NÓI SẢNG

Lên núi lần này không thấy núi
Lá không rừng lá cũng thật thà xanh
Mây quấn bên tôi mà tôi nghĩ quẩn
Nắng đang sương khói cứ xa – gần.

Hóp một chút thôi rồi gục chết
Bạn tôi thấu đáo ngã lăn cười
Ai đắp cho tôi ngàn mảnh vỡ
Từ một vì sao lạc xuống lòng tôi?

Tôi biết tôi say lỡ lời nói vậy
Sao đâu sao rụng giữa ban ngày
Còn chiếc lá kia nằm giãy giụa
Quá cực lòng lăn nhẹ xuống môi tôi.

Lên núi tập ngồi trơ như đá
Gió không hương mưa nắng không hồn
Cúi xuống ngực hôn lên từng lá biếc
Chạm phải môi mình – chiếc lá khô cong.

Tôi biết tôi say mà nói sảng
Ngủ một giấc rồi cứ tỉnh như không
Tôi có gì đâu mà mất cả
Dọc đường đời tôi xí được nỗi buồn trong.

MƯA KHÔNG ƯỚT ĐẤT

Tháng năm – một đám mưa hè
Lô nhô búp đỏ
Bích Chiêu hát ở bar Hoà Bình (*)
Một chút hương lài theo gió
Ta đi bên nhau ở phố nào?

Ve rên ran ở góc rừng, cả khu rừng
Bất kể mùa nắng, mùa mưa, mùa xuân, mùa hạ
Bom tấn, bom bi, bọm tọa độ
Tô Lan Phương hát ở đây.

Thường là nhớ khi tiếng ve chìm
Anh nhớ em khi con chích chòe múa xòe đuôi xám
Nhài ơi, không có bông lài ở rừng!

Bây giờ là tháng năm – đám mưa hè vội vã
Không đủ ướt sũng những suy tưởng, hoài niệm
Về một tiếng ve, một nụ hôn, một góc rừng, một cơn sốt, một loạt bom rơi
Quá khứ lằng nhằng tia chớp.
Tháng năm – đám mưa hè bất chợt
Tôi loay hoay theo đám mưa này.
Mưa xuân chưa tới... tôi còn nhớ ai?

(*)Bích Chiêu: một ca sĩ nổi tiếng đầu thập kỷ 60 ở Sài Gòn. Bar Hoà Bình ở vị trí công viên Quách Thị Trang bây giờ.

BÀI CA NHỎ

Thân yêu ơi, thân yêu đừng khóc nữa
Người chẳng còn là lá rụng ở quanh tôi.
Người chẳng còn là mùa thu trong trước mặt
Không tình yêu chẳng nước mắt làm gì!

Rượu chẳng còn reo vui trong đáy cốc
Cỏ đâu còn hát nhỏ dưới chân ta
Câu thơ cũ đã phai màu bạc phếch
Người chẳng còn là đá tảng ở trong ta.

Thân yêu ơi nếu em còn khóc được
Xin một lần khóc lại cái thời xưa
Thời bom nổ trên đầu, chông đơm mặt đất
Ta hát bên ngoài, rượu múa trong ly.

SÔNG NHỚ

Qua sông là để tới một bến đò
Giã từ tiếng sóng
Cửu Long Giang – lửa đuốc phía kia là...
Loạt đại liên chiều ấy...

Những cánh rừng xa lạ,hoang sơ
Dò tìm, thử từng chiếc lá để còn ăn
Ngồi bên suối để còn ta róc rách
Cúi xuống soi gương chẳng gặp tóc xanh mình

Mẹ còn lượm từng miểng bom đâu đó
Sóng bạc đầu bầm đỏ ở đâu đây
Nhớ ở rừng đêm đêm nhớ vậy
Sông không trước mặt mình nhớ bờ bãi ở sau lưng

Tạc đạn nổ trong hầm, em ta máu đổ
Cửu Long Giang sóng vỗ cứ vô cùng
Xin Mẹ đừng nhìn con như thế nữa
Đừng nhìn con đôi mắt đỏ rưng rưng !

RỤNG GIÙM TÔI

Rụng đi bông sứ trắng ngần
Sau tôi còn có bước chân một người
Đi gom hương góp cho đời
Gom sươngkhói để khóc-cười xót thương

Rụng đi bông sứ thơm buồn
Người sau tôi cũng đa đoan nỗi mình
Buồn buồn – sẽ gặp lênh đênh
Sẽ mênh mông rộng, sẽ bềnh bồng vui.

Rụng đi bông sứ ngủ vùi
Nhón chân lên hái thì tôi không đành !
Rụng giùm nhau chỉ một lần
Sau tôi còn có dấu chân một người.

Khuya chìm một đóa hoa côi
Trắng ngần bông sứ trắng tôi một mình

DÒNG SÔNG VẪN CHẢY

Cuối cùng sông vẫn chảy qua mình
Vẫn đầy như thế
Cúi nhìn sông run rẩy
Bụm trong tay bụm nước ...rẽ tràn !

Tôi như thế
Em lại là như thế
Dòng sông trong xanh như một cuộc tình
Đôi bờ uất ức

Đấp đập ngăn cho nước tràn bờ
Không thể !
Nước sông không rửa sạch nỗi niềm
Sông ơi cứ chảy !

CHO SỢI CHỈ MỀM !

Gút tình ta mãi lần theo
Gỡ ra sợ rối lo diều dứt dây
Cho nên ta cứ buồn đầy
Cho nên người mãi loay hoay nỗi mình

Sợi dây như thể vô hình
Sơi dây như thể cố tình buộc ta.
Nén lòng căng đứt dây ra
Biết đâu sẽ hết xót xa trong lòng?

Thơ đòi một khối buồn trong
Người thơ còn phải ròng ròng giọt đau
Phải chi sợi chỉ không màu
Cho ta đi trắng sâu...sau một mình.

Cửa tình như lỗ trôn kim
Cầu xin sợi chỉ cho mềm...lọt qua!

SÂN VƯỜN

Từ lâu tôi đóng cửa nhà
Mở ra sau sân vườn nhỏ

Mỗi ngày chờ mặt trời lặn
Cắn móng tay nhìn hoa móng tay chơi.

Những gì đã xa, những ngã đường thật xa
Thời gian phủ kín

Những gì thật gần làm tôi bịn rịn
Muốn tự mình hoang đi.

Em xa xôi... gần gũi một cành
Buồn se từng chiếc lá
Tôi nhổ chân mình nhẹ tênh.

Con đường ! Lại bắt đầu khai mở
Chưa quang ! Chim chóc đã bay đi
Và... sỏi đá !
Nhẹ nhàng tôi lún xuống dấu chân tôi !

Cuối cùng tôi đã phóng con đường đi tới tình yêu và nỗi buồn
Cuối cùng mỗi ngày vài ba sợi tóc rụng
Mỗi ngày chuông điện thoại không reo
Tình yêu không lên tiếng

Đôi khi cười thầm tự huyễn hoặc mình
Rằng tôi đang đứng cuối con đường tôi đã mở
Đang cuối nỗi buồn để đến niềm vui

MỘT MÌNH LÊN NÚI

Trèo lên Yên Tử một mình
Gặp núi hỏi đá, gặp cành hỏi cây
Gặp thầy bói hỏi tử vi
Gặp ni cô hỏi sư thầy khoẻ không?
Gặp chuông lại hỏi thau,đồng ?
Gặp gái chưa chồng hỏi trọ qua đêm
Gặp em ta quá ngỡ ngàng
Nửa như lạ nửa như quen mà buồn !
Nói là để nói thêm lên
Chớ ta lên núi chông chênh một mình
Trăng đêm ấy quá vô tình
Nghiêng đưa một chiếc lưỡi liềm phía ta.

MẮT LÁ

Góc này quán vắng ta nhìn
Thấy cây me đứng mình ên bên đường.
Run run lá gió rưng rưng
Lá nào cũng dựng mắt dừng ngó ta.
Một thời thơ ấu chưa xa
Một thời niên thiếu đang xòa trước tôi.
Bâng khuâng sợi nắng buông trời
Mở bàn tay đón một thời lá bay.
Trượt bàn tay lọt kẻ tay
Lá quay đường gió... ta quay lối mình.
Ngỡ ngàng một chiếc lá xinh
Ngó ta đậm nhạt nhìn mình như không
Một thời quá khứ chưa xong
Một thời hiện tại chia không chẵn rồi !
Lá me là lá hay bay
Lá đây lá đó lá vời vợi xa.
Lật đời ta hỏi lòng ta
Một thời đáng nhớ thì ta nhớ gì ?

KHÔNG THỂ

Em ra đi thời cơm độn cao lương
Đôi dép ta mang quay còn, quay đứt
Giọt ngắn giọt dài nước mắt
Em khóc một lần, tôi đau điếng những mười năm.

Nếu biết nước mắt kia không là nước mắt
Thì phải đau chi cho tới bây giờ ?
Thôi trót lỡ làm người yêu nước mắt
Lỡ một lần yêu nước-mắt-không-trong.

Em đến thăm tôi, mưa hạt tròn hạt méo
Hạnh phúc có điều chi bên ấy bây giờ?
Tôi muốn hỏi nhưng lòng không nỡ hỏi
Ngón tay này trên môi ấy cứ bơ vơ.

Tôi không thể nào lại đau nỗi đau xưa.
CHÌM ĐÂU

Em là cái tẩy đó sao?
Mát rượi tâm hồn thi sĩ
Ấm lại những câu thơ lạnh lẽo
Lành dần thương tích cuộc đời tôi.

Em là cái tẩy đó thôi
Tan dần trong tôi, tan dần trong đời
Khoảnh khắc nữa thôi, sẽ tan tất cả
Em là mội nước ngọt đời tôi.

Em là cái tẩy của cuộc đời này
Rốt cuộc em chẳng còn gì cả
Chắc anh sẽ yêu em vì lẽ ấy
-Tôi mặn chát rồi từ mẹ mới sinh tôi-

Còn một giọng cười mang nổi buồn của đá
Đôi mắt lơ mơ mang tâm hồn biển cả
Bóng râm này xin đục suốt đời tôi
Nói đi – Biển – núi chìm đâu rồi !

THƠ CUỐI NĂM HAI NGÀN

Sắp bước qua nămhai ngàn
Ngoái nhìn Bà Điểm một lần rồi thôi.
Dấu yêu đã phủ kín rồi
Mùa ta mụt rã còn thoi thóp hồn.
Biển dâu ! Dâu biển đau lòng
Ngó lên trời hỏi như không hỏi mình.
Đời lên phố chợ gập ghềnh
“Dấu xưa... xe ngựa” đã biền biệt xa
Nhài ơi tôi viết lên da
Hỏi em còn-mất, hỏi ta mất còn.
Ngoái nhìn Bà Điểm rung chuông
Cách chi khoảnh khắc đọng buồn chợt tan !
Rồi cũng qua năm hai ngàn
Xe tôi đơn mã mấy ngàn năm đi ?

TRƯỚC MÙA XUÂN

Những ngày chưa tới mùa xuân
Đã say mềm gió chướng

Những ngày chưa tới dòng sông
Đã dịu dàng tiếng sóng

Những ngày chưa tới nhau
Đã nghe lòng sống – động

Hãy đứng nhìn tình yêu còn xa thẳm
Niềm vui sẽ thuộc về ta
Hạnh phúc sẽ thuộc về ta
Nỗi – đau – sinh – nở sẽ thuộc về ta

Những ngày đang tới gần Xuân
Lòng bùng chiến trận
Ta đem hát bài tình đầy
Trên dòng sông cạn

Lại đem tiếc nuối một mùa hè
Bứt cọng cỏ tranh lòng chẳng bơ vơ

RỒI CŨNG QUA

Và mùa cũng qua rồi
Đã bấc ngọt lừ tẻ nhạt
Và đêm... trăng cũng mơ hồ
Vàng lặng.

Hôn trên sông
Đã nước bạc đôi dòng
Cánh đồng lúa chín
Đã rạ trơ xương

Nuột lạt cuối cùng đã bung... tan giọt nắng
Cánh chim di trú trên mái nhà ngơ ngác... đã bay đi !

Con tàu mỏi sóng giạt va bờ
Biển đã ngừng cơn giận dữ
Trái tim loạn nhịp đập liên hồi
Đã chậm đều... thức, ngủ

Cơn bão rớt, giấc mơ còn
Rồi cũng qua.

ĐIỀU ƯỚC

Trái đất mãi quay vòng nước mắt
Dẫu hoa bên đường xẻ đá nở lung linh

Ước gì được trở về nơi cũ
Một lần thôi mãi mãi-phôi-mình.

Thôi đã lỡ một lần oa oa tiếng khóc
Cứ sống đi như mọi lẽ trên đời

Muốn óng ánh tự mình óng ánh
Đốt sợi tơ tơ chẳng hóa nên tầm.

Ừ thì sống như trái timvẫn đập
Yêu thương là lẽ của riêng mình

Không xin hết đêmthâu không cầu lửa tắt
Cháy tan rồi rực rỡ dưới tro than.

ĐI VÒNG TRÒN

1. Tôi quay những vòng tròn chóng mặt
Mười năm , hai mươi năm, hai lăm năm
Tích tắc. Thời gian tích tắc...
Tích tắc. Tôi quay và tôi bỗng gặp
Những gì tưởng mãi chia xa
Những bông hoa quen thuộc, cánh đồng quen thuộc, hố bom quen thuộc
Những cánh rừng kỳ bí bướm và hoa
Voi bầy – mển tát
Nụ cười chưa kịp mở ra...

2. Tôi quay những vòng tròn chóng mặt
Người đàn bà yêu tôi cũng bỏ tôi đi
(Lửa cháy ở phía Tây Tổ quốc.
Xếp hàng đôi, hàng ba mua gạo, bột mì...)
Quay. Tình yêu quay chóng mặt
Tiền quay chóng mặt
Phản phúc quay chóng mặt
Cơm độn cao lương-cơm gà Thượng Hải.
Rượu Whisky
Ăn mày
Ăn cắp
Còng số 8 ngày xưa, còng số 8 bây giờ
Gặp gỡ những cườm tay quen thuộc
Tôi quay – một gã say nhừ
Bước thấp, bước cao và tôi sửng lại...

3. Em đừng mong tôi đốt cháy những cánh rừng
Bóp nát những cánh bướm màu rực rỡ
Mười năm, hai mươi năm, quay những vòng chóng mặt
Thách thức những câu thơ lơ láo, bên lề
Bây giờ tôi mới khóc
Khóc được rồi !

4. Câu thơ này anh viết cho em
Nín đi em nước mắt cạn rồi
Khóc làm chi cho kiệt
Lúc đau chi?

LẼ GÌ THƠ CỨ NGƯỜI DƯNG

Phố trưa. Nghiêng võng nhớ rừng
Rừng giương mắt lá như chừng ngó ta
Ta nhìn ta, ngắm lại ta
Trái tim nói nhỏ... như là không em
Bần thần nửa nhớ nửa quên
Nửa em đâu đó nửa em biệt mù
Nửa chiều ướt đẫm chiến khu
Nửa trưa phố chợ mịt mù bụi, hoa !
Nửa ta như kẻ không nhà
Đong đưa cánh võng rừng xa thẳm rừng
Lẽ gì thơ cứ người dưng
Lẽ gì em, lẽ gì rừng mãi hoang.

ĐÃ BIỂN

Thôi cạn rồi
Tàu đã biển
Trắng xa khơi...

Sông không cạn
Nước vẫn đầy
Con tàu run rẫy
Khói và sóng...khơi xa.

Không có con tàu nào cả
Mắt em chưa hoang mấy phía bên đời
Tôi vẫn hiểu

Dẫu mãi đứng nhìn một miền trắng xóa
Không thể quên điều gì.

RAO MÌNH

Mẹ vừa khuất nẻo đường xa
Khói hương quanh quẩn vài ba sợi buồn
Nghẹn lời tứ cố vô lân
Mờ mờ nhân ảnh, ai gần, ai xa?

Khói nhang đâu cõi ta bà ?
Khum bàn tay dựng mái nhà cho vui !
Lấy da ta lợp lên đời
Ngửa bàn tay trắng rối ơi rui, mè.

Nhủ mình đừng nói nhiêu khê
Bàn tay năm ngón chớ chê ngắn, dài !
Buồn ngon ta cứ buồn đầy
Ai tri âm đến mà vay về buồn !

Rao buồn muốn bớt càng tuôn
Rao đau nỗi mẹ, rao luôn nỗi đời
Rao mình không thể rao vui
Giọt riêng ai rớt lại rơi trúng mình.