THƠ NGÔ ĐỨC HÀNH
Nhà thơ Ngô Đức Hành là “Dân Trảo Nha” trực hệ; sinh ra và lớn lên ở thị trấn Nghèn-Hà Tĩnh, hiện nay sống và viết ở Hà Nội, hội viên Hội Nhà báo VN, hội viên Hội Nhà văn HN; đã xuất bản 6 tập thơ riêng và có nhiều thơ đăng trên các báo, tạp chí, tuyển tập…; trong đó có hơn 50 thi phẩm được các nhạc sĩ phổ nhạc và phổ biến trên các phương tiện truyền thông.
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhận xét: Một đặc điểm rất rõ, rất mạnh như là phong cách trong thơ của Ngô Đức Hành là sự dồn nén tối đa trong ngôn từ. Sự dồn nén này làm cho những câu thơ của ông chặt chẽ, khúc triết nhưng lại mở ra một không gian cảm xúc và suy tưởng rất rộng…
Chùm thơ sau đây rút trong tập BALLAD KHÁC, do NXB Hội Nhà văn ấn hành năm 2020.
Nhà thơ MAI NAM THẮNG chọn và giới thiệu
XEM TRANH
sau tấm choàng sắc màu người đàn bà ẩn hiện
nàng nói với thế gian vô thanh
những ký tự không dễ tìm trên mặt phẳng
dụ mê vào thế giới khác
người đàn bà bước ra từ tranh
mở lớp vẽ về cái đẹp
về đạo đức
xé toạc ma nơ canh khiêu vũ nhiều khuôn mặt
người đàn bà chế nhạo nỗi đau
hoan hỉ cùng nhau tự sát
chưa có ai giật mình
sự thật
người đàn bà biến vào tranh
sắc màu quyện thành giọt nước mắt
nàng ngồi đó lặng câm
có nhiều điều con người không thể biết
TIẾNG DẾ
những chú dế trong vườn nhà tôi
cô đơn gọi bạn
chúng vểnh râu
như thể
rất gần nhau nhưng lại quá xa
bình minh lên mắc võng trong nhà
đêm ngoài kia gặm nhấm
dế vẹt môi
luênh loang chiều dài khản đục
phía này dế trũi
phía kia dế trũi
dế chúa đi đâu vắng mặt nhiều ngày
âm thanh vang lên đã lâu
như tờ sớ đọc lên từ muôn thuở
nỗi buồn sinh ra từ đâu
mà lang thang phất cờ cây cỏ?
tôi ra vườn
đồng thanh
luân hồi từ trong kiếp dế
tiếng đêm
không hiểu vì sao đơn lẻ
có thể dế mèn từ trang sách bước ra
choàng vai nỗi sợ?
ĐỜI CÁT
em chẳng bao giờ nghe được gì đâu
anh nói về ngày tin
em cãi đêm bằng lưỡi mềm huyễn hoặc
chẳng có ai theo đâu chỉ có hình bóng anh không
hề dễ nhặt
ai trong đời không trải buồn đau?
anh nhặt núm sầu
hình dung con người sống để yêu và để khổ
anh vắt kiệt trái tim
ướp trong bình thờ phụng
em cứ nghĩ mông lung
đêm qua có nữ thần đập cửa
vết chân gió tròn đều trên hạt cát
ngày mình yêu nhau
cát trải dài mơ màng nguyệt thực
núm phồn sinh vạn thuở
không có tình yêu đầu tình yêu thứ
khắc khoải ngày sang nhau
hạt mồ hôi vỡ trên bờ cầu nguyện
em cãi anh làm gì
vạn thuở trở về phận cát
anh chia đều trái tim cho đời tin, cát không bao giờ
bé nhỏ
BALLAD KHÁC
tự nhiên không thấy gì ngoài vị đắng
dẫu môi được được trát lên vị ngọt của đường
tự nhiên nước mắt rơi lặng thầm
dây thần kinh khóc đã đứt khi não người được
thay bằng bộ óc tuyên huấn
tự nhiên thèm đọc thơ
dẫu bây giờ chán ngán
trên những câu phấn son
không dễ tìm sự sẻ chia thân phận
tự nhiên thấy buồn
dẫu ngoài kia cờ Mỹ và cờ Triều Tiên riết nhau
những phút giây hoà hoãn
hoà bình lựng thơm như chiếc bánh xúc xích
trên miệng kẻ đói ăn
tự nhiên anh quên
bỏ mọi người đi một cách đường đột
nếu hỏi tất cả nhân gian này câu trả lời anh chưa
được phép
anh cần cho thơ hơn bất cứ ai
tự nhiên dẫm vào tôi
bóng hình xưa cũ
quá khứ đuổi theo ngày mai đừng mê lú
ly café nhỏ giọt đắng cuộc đời
VĨNH VIỄN
mình vướng tơ vương từ cõi khác
cõi này chẳng thể gặp nhau
có phải ngoài kia thời gian xanh màu
quả nhú trầm tư trên cành mọt rỗng
anh gõ trái tim
nguyện cầu
đọc em từ nỗi đau
thơm mùi da diết...
anh soi cánh sen
khép nép niết bàn
thấy khuôn mặt trong
thấy ánh mắt hồng
thấy con dế lang thang nở thành bông sala buông tím
em dấu ánh nhìn bịn rịn
lau nước mắt hư vô
chờ mùa đau vĩnh viễn
nếu sống được thêm một lần
anh sẽ đặt em giữa lần tràng hạt
a di đà Phật
dìu dịu vào anh hỉ xả kinh cầu
đã vương nhau
kiếp này vênh vao dấu cộng
nhấm nháp nỗi niềm lận đận
bầu trời tết tóc tơ vĩnh viễn lọn thề
VÍ DỤ TRĂNG
trăng lên rồi em,
sông xiêm y cửa bạc
trăng lặn rồi em,
con cua, con còng nghén rong
trăng nở rồi em,
bàn tay xoè úp ngược
trăng khép rồi em,
dỗi hờn mi buồn thảng thốt
cho anh uống ngụm trăng
cho anh say núm ngọc
ri rỉ trảng dài sóng ngoài kia úp ngược
bông lông chông miên hồi
miền Trung tôi ơi
ai dấu trăng thề để tôi phanh phui cát
bàn chân vô vi
uống trùng phùng vẫn khát đại dương
trăng tôi mờ ảo
cây đa không còn lũ chăn trâu
chú cuội không còn quét lá đa trước cổng trăng
màu hoặc
tôi tìm trăng suốt chiều dài doi cát
trăng đã cạn hai bờ mi mắt
thủy triều lên sóng nước đổi thay màu
DÌ GHẺ
có những ngày thơ dì ghẻ với anh
hoa khế rụng không vương vay sắc tím
bưởi lặng thầm không xốn xang bịn rịn
không nhớ nhung ký tự bã trầu
có những ngày guốc mộc đêm thâu
anh ghét tiếng binh boong
chẳng còn đau vết thương lỡ nhịp
dòng sông trôi chết lặng bóng cầu
chẳng còn gì để nhớ cả đâu
anh sinh tiết từng tế bào đã lỗi
và cắt lớp địa tầng huyền ảo
chút mông lung dành tặng làm gì?
có những ngày đớn đau
làn môi ngược chẳng úp nhung nhớ
ta gói đùm lớp lang bão tố
Tấm qua đời dì ghẻ đội khăn piêu
câu thơ chống gậy hèo
quả thị chẳng thơm mùi hiếu thảo
Thị Nở giật mình khê nồi cháo
lò gạch bỏ hoang, lão Chí mếu bên thềm
VỚI MÙA THU
khi anh mở toang cửa sổ
mùa thu chẳng chịu xếp hàng
tia nắng vàng cuối mùa hắt lên rãnh ngực
cuống quýt triệu bàn chân
mùa thu của ký ức
nơi ta sống bao lần ảo cả hân hoan
cuối phố Láng chẳng còn thơm mùi húng
pháo đài xếp trên chồng sách mọc mạng nhện
nhiều năm
anh hôn lên ký ức
nơi có ngày hăm hở
nơi lần đầu bật tung ký tự
nơi cất dấu một thời ao ước
nơi chưa xa đã dĩ vãng con đường
mùa thu lay giọt nắng vàng
mùa đông đòi xuất giá
anh chưa đến với mùa đông khác
để chứng kiến môi hong nứt nẻ gót ngày
anh thấy mùa thu có lỗi
dẫu dịu dàng ứa nước mắt
anh nghe mùa thu nói
mùa thu cõng trên lưng từng số phận
và anh xé toang hàng cúc ngực
nắng không vàng rức nở một ngày sang
KHÁI NIỆM
dắt tay nhau trên con đường khái niệm
phía trước mông lung ảo vọng thiên đường
xếp cuộc đời ngày ngắn đã lại sang
nụ cười nước mắt hình dấu hỏi
tiếng kinh kệ, mõ chùa, mời gọi
địa đàng - sương khói - vô vi
vở kịch
tấu hài
lớp cảnh chẳng khác gì
chân nhẹ bẫng, đầu rơi không trọng lượng
có một con đường điểm đầu điểm cuối
ma-nơ-canh trầm mặc bên lề
sương khói bây giờ đòi mê dụ ngày xưa
khi nhón bước la bàn định vị
ta vô hồn trái tim vô ưu
chân buộc dây trên suốt hành trình
khái niệm hôm nay thánh giá đóng đinh
Chúa vĩnh hằng phải phục sinh lần nữa
& em đến
& anh chan chứa
cầm tay nhau hy vọng một lần
khái niệm lần đầu mở khép môi răng
bao ký tự lên đồng, nụ hôn vờ bỏng cháy
vô thường kiếp trôi
khái niệm qua đi
ai đợi chờ lần nữa?
MÙA HỜN
xuân đi lấy chồng
mấy bữa nay dắt nhau về lại mặt
hạ đành hanh
con dì không ai chiều như trước
xuân không còn điệu đàng
phấn son thiếu thừa loang trên gờ mặt mộc
con dì chan trong ngày Khóc
phụng phịu lăm vông
xuân đã có chồng
chũm cau bần thần vừa nhú
mùa cỏ mật
con chị đã đi con dì muốn bước
vùng vằng mà cốm xanh thu
bầy sao trời cầm tay
dung dăng kết đèn giờ dạm ngõ
phượng đỏ mắt chực chờ
bằng lăng thắt nơ trời màu tím
xuân đi lấy chồng hồi môn chưa được nhận
lua loa nắng hạ
xao xác thu
phút Giao thừa lạ lùng chưa sấm nổ
trời đất gồng lên cởi nút ưu phiền
NỤ CƯỜI
có những nụ cười vừa mới nhuộm đen
cây Xấu hổ kéo rèm che mặt mộc
mùa hơn hớn bủng beo
bầy nhện giăng cánh đồng con người mắc bẫy sớm
nụ cười loang lổ mượn vay
ném vào nhau những giả tưởng, những huyễn hoặc, những huyền sử những đui mù sự thật
mùi không gian khét khê
cuộc đời là đĩa xào quá lửa
nụ cười không như bức tường
có thể vôi ve bả sơn đón chờ năm mới
nụ cười không như khẩu hiệu đã thanh lý và
quyết toán
cứ vữa ra bầy virus lở mồm
những nụ cười màu đen
mắc võng chùm xấu hổ
CORONA
anh không ngờ mình đến từ một thế giới Khác
thế giới của hắt hơi
làm hàng triệu con người chảy nước mũi
nơi bắt đầu là trang sách mượn vay
em có thể tìm ra vaccine
diệt virus corona
có thể tìm ra nguyên nhân bắt đầu từ loài rắn
bầy dơi
nhưng bất lực trước virus sợ hãi
có thể em không tin
trong trái tim anh corona đã chọn miền trú ngụ
em có thể cứu anh
bằng nụ hôn dâng hiến
anh không nghĩ anh đã thuộc về em
không thể tồn tại, nếu
một ngày
em không buồn lay thức
gọi corona ra hàng bằng bờ môi dịu ngọt
chỉ virus sợ hãi muôn đời rất Khác
nó sống bằng đôi môi
ký sinh trên chiếc lưỡi
nằm trên các phiên bản xào xáo bất ngờ
thế giới sợ hắt hơi của một người
nhóm người
bầy người
sinh nở từ trang sách không phải của mình
lót ổ bằng lạt mềm sợ hãi
SÁNG CẢM
sáng ra buồn mênh mông
đời không ưa chầm chậm
thế nào là đáng sống
thế nào là yêu thương
vàng rắc giữa trổ ngồng
mưa đêm hờn co duỗi
chát lòng sa mạc muối
hành khất hoài nhớ mong
sáng ra buồn mênh mông
chim trời không há mỏ
giọt mưa buồn thắt cổ
tuẫn tiết mặc dòng sông...
mênh mông nhú đòng đòng
viễn vông tìm biền biệt
lòng bao giờ lặng sóng
trẫm mình trận cuồng phong
ĐÊM MỒ CÔI
tôi đâm mắt tôi để được mù loà
để không thấy bao điều nhức nhối
(cả em nữa không còn tra hỏi
anh bên ai sao sóng ngoài vùng)
tôi chọc tai tôi để không còn nghe nữa
sấm trên cao & đất lở dưới chân mình
(cả em nữa, không còn hờn ghen
không hỏi vu vơ mình đâu còn trẻ)
tôi muốn kết liễu mình
hoá vàng
cả gụi gần và những điều xa lạ
không buồn nôn mỏi mệt con đường...
tôi chẳng muốn thấy gì
nghe gì
chỉ còn lại bóng đêm
không thai ngén ngày mai mỡ nạc
không có khái niệm
tiếng khóc
tiếng cười
đêm mồ côi bóng tối!
NỖI BUỒN CỎ
tôi nghe ngoài kia tiếng cỏ khóc than
bọn cây kia thả lá sâu về đất
không phải như quy luật muôn đời, khó tìm sự thật
lá vàng thất thểu mồ côi
đám cỏ ơi
giọt sương chia phần cũng chẳng còn lành lặn
phận cỏ nâng bàn tay mặt trời khuôn cớm
những chiếc lá sâu dây máu ăn phần
tôi nghe ngoài kia
nhiều lá sâu dùng dằng không muốn rụng
cỏ phải nhận về
xác ngã
phía vì sao
ĐÊM KHÔNG PHẢI LÀ NGÀY
đêm cựa mình chạm tôi
tôi nói với đêm những điều không ánh sáng
đêm thở khò khè
lá đêm chìa ra như bánh thánh
đêm không phải là ngày
nơi tất cả một màu
nơi tất cả giống nhau
đêm xoá nhoà ranh giới
đêm công thần kể lể về công trạng đòi vinh danh,
xây tượng đài tưởng niệm
tôi đắp chăn đêm & thấy đêm nói dối
con rận đêm không khác rận ngày
đêm tầng cao sinh hạ đêm tầng dưới
đêm vẫn thế chìa môi mời gọi
sinh ra ngày làm gì cho con người ghét nhau
dối nhau
buôn bán nhau
& biết bao tội lỗi?
tôi nói với đêm về lý thuyết ăn mày
không ai gặm đêm
nhưng tất cả không phải là tất cả
nhiều âm mưu đánh tráo bàn tay
miệng đêm nhóp nhép
hình như nó ăn ngày
những con rận bò trong chăn đêm, trên tầng đêm,
trong óc đêm lổm ngổm
vì thế ban ngày hao khuyết chẳng ai hay
bầu trời này không che nổi bởi bàn tay!
TÀI NĂNG
tài năng có khuôn mặt A. Einstein
không phải trong cái cặp da
trong cái đầu nhũ tương ngồi bàn về khái niệm
hoặc copy quy chuẩn
sự vĩ đại nằm trên tấm lưng
cúi đầu làm ngựa
trên chòm râu bạc phơ Hữu Loan
trầm tư và hoá đá
không phải ồn ào chỗ đám đông
lời Chúa đóng trên đinh cây Thập tự
cát nói lên lời
luân hồi nơi quán trọ
sự thông minh
tự nhiên như ánh sáng
mặt trời không thể tay che
bí hiểm Kim Tự tháp không dễ gì đặt lên bàn
vi phẫu!
TRÒ CHUYỆN VỚI MƯA
mưa cõng trên lưng giọt buồn
nước mắt sao lặn vào đất
trên trời có ai đang đấu giá
không che chắn gì rơi vãi mặt nhân gian?
đất gồng lên sũng úng
nỗi niềm
duy nhất sự thật
sự thật bốc hơi cong cớn chua phèn
con cóc lên trời than
kiện Ngọc hoàng về cơn đau nhân thế
ngày nay trời khóc
tiếng trống kêu oan cũng đã mất dùi
mưa suốt ngày dai dẳng
nước mắt đại dương bao giờ thì cạn
trời đất cùng kể lể
chan đều nhau họng vẫn khát vô cùng
ngày cứ buồn
mưa cứ tuôn
trời & đất gần nhau hơn khi nỗi mình bất lực
LỘN XỘN
nếu mặt đất này có khả năng sinh sôi
giọt nước mắt sẽ nở thành bầy con ngoài giá thú
& gió lang thang ngọn cỏ
giành giật nhau tiếng sáo quy trình
hoa chưa nở đâu
cửa cánh đồng còn chờ mở khoá
đêm nay trăng hành khất
đom đóm xanh vỗ cánh hiền nhân
người chưa nở đâu
nước mắt không chờ vỡ ối
phòng họp chau mày ánh nhìn đồng chí
thầy thuốc kê đơn tiếng sấm nhà trời
nếu trái đất này có một lỗ chui
chắc chắn phải bình bầu khuôn mặt
nước mắt của đàn con trong ngoài giá thú
đăng ký kết hôn lưu giữ google
trái đất này
khi chỉ i, tờ
những đứa con bên nhau công bằng như hạnh kiểm!