CON SỨT

                                                          Truyện ngắn của VŨ ĐẢM 

Chiếc xe trâu chở cát ì ạch đi trên con đường làng, con đường bị xuống cấp nghiêm trọng nên mỗi khi mưa xuống có nhiều đoạn lầy lội đến mắt cá chân. Ngồi trên xe, anh Chấn hò hét mãi mà con trâu sứt vẫn không vượt qua được đám sình lầy. Anh xuống xe, bám vào thành xe ra sức đẩy, chiếc xe chỉ nhúc nhích được một đoạn lại dừng lại. Con trâu sứt đứng thở phì phò, nó rất thương ông chủ, nó đã cố gắng hết sức mình nhưng sự già nua đã cướp đi quá nhiều sức lực của nó. Chủ và trâu đang mệt mỏi, bất lực thì phía sau có tiếng còi ô tô xin đường. Chiếc xe hơi sang trọng hẳn chở một cán bộ quan trọng nào đó về xã tham quan hoặc công tác, anh Chấn nghĩ vậy và cuống quýt bắt con trâu cố vượt qua đám sình lầy để nhường đường cho xe ô tô. Anh Chấn lo sợ, mồ hôi đổ ra ướt đầm lưng áo. Chiếc xe hơi đã đến gần, chỉ cách chiếc xe trâu có bốn, năm mét. Một hồi còi thúc giục bất chợt vang lên rất to: “Bim bim, bim” làm anh Chấn giật nảy mình. Anh thương con trâu như thương người thân ruột thịt của mình, nhưng anh sợ chiếc xe hơi kia hơn. Bởi anh biết ngồi trên chiếc xe đó phải là một người cán bộ không cấp Trung ương thì cũng cấp tỉnh, cấp huyện. Hoàn cảnh gia đình làm cho anh thành người hèn mọn, bất cứ ai, từ đứa trẻ con còn cởi truồng chạy nhông nhông ngoài đường đến mụ Tươi “cave” làng và ngay cả lão Túc dở người cũng có thể quát nạt anh mấy câu cho vui miệng. Ấy thế mà anh còn sợ huống chi người sang trọng ngồi trong xe ! Cho nên chiếc xe kia làm anh sợ đến mức ác độc, cầm cán xẻng phang tới tấp vào mình con trâu cũng là điều dễ hiểu. Con trâu gồng hết mình, kéo chiếc xe đi. Nó gắng sức không phải vì bị đánh đau. Những cán xẻng lần đầu tiên mà chủ vụt xuống người, nó hiểu chính cái tiếng “bim, bim” ở phía sau là nguyên nhân trực tiếp gây nên.

Ngay từ  thời trai trẻ, con trâu sứt đã nổi tiếng hung dữ, không một ai có thể bắt nó cày, bừa được, ấy thế mà anh Chấn đã thuần phục được. Khi anh Chấn đến gần, nó cảm thấy nhận được ở anh một sự đồng cảm sâu sắc và ngoan ngoãn để anh mắc gióng cày vào cổ. Những kẻ không chinh phục được con trâu sứt, bị nó xua đuổi, thậm chí bị nó húc, hết thảy đều bảo : “Đúng là loại trâu bò mới dạy bảo được nhau!”. Từ lúc thuần phục được con trâu sứt, anh Chấn dược hợp tác xã giao cho việc nuôi con sứt, anh lấy luôn cái tên Sứt đặt cho nói để tiện gọi. Đến thời khoán sản phẩm, trâu của hợp tác xã được bán cho các gia đình, nhà anh Chấn nghèo không đủ tiền mua con Sứt, những nhà khác có tiền thì không giám mua. Cuối cùng con Sứt được hợp tác xã quyết định dùng vào một bữa liên hoan tổng kết cuối năm. Nhưng số con Sứt vẫn còn duyên nợ gắn bó với anh Chấn. Ngày con Sứt bị đưa đi giết, nó đã tung được đám dây chão trói nó, ba gã đồ tể chuyên giết trâu, bò, lợn chạy bán sống, bán chết. Con Sứt chạy về chuồng được một lúc thì mấy người cầm súng đến. Anh Chấn nhìn thần chết đang đến gần con Sứt, oà khóc như thể một người thân của mình đang sắp sửa bị hành quyết. Anh nói với ông chủ nhiệm hợp tác xã hãy để anh đi vay tiền mua lại con Sứt, lại hứa sẽ tạ ơn ông nếu con Sứt thoát chết. Có lẽ con Sứt biết được điều này, nó ghi công ơn anh cứu sống nó bằng sự ngoan ngoãn và tận trung tuyệt đối.

Gã thanh niên lái chiếc xe hơi hầm hầm đi lại phía chiếc xe trâu quát:

- Điều khiển xe như thế hả? Cho xe dẹp vào nhanh lên!

Anh Chấn run run thỉnh cầu:

- Con trâu yếu quá, anh làm ơn làm phúc đẩy hộ một tay.

- Cái gì? Đẩy hộ! - Gã lái xe cảm thấy bị xúc phạm - Một cái bánh xe tôi lái bằng cả mấy chục con trâu, tôi lại đi mó tay vào cái loại xe trâu bò này á!

Anh Chấn ghé vai vào sau xe, hai chân choãi ra, cố hết sức đẩy, chiếc xe trâu chỉ lăn được nửa vòng bánh xe lại đứng im.

Cánh cửa chiếc xe hơi mở toang, một người đàn ông dáng cao to, da trắng đường vệ bước xuống. Người ấy là ông Phòng, anh ruột của Quản- đương nhiệm chủ tịch xã. Ông về quê để bàn bạc với Quản đưa mẹ lên thị xã để chuẩn bị làm thượng thọ cho mẹ. Sở dĩ ông phải bàn bạc với Quản vì bà cụ, như ông thường nói là không thể chấp nhận được, thà bà cụ chết quách đi còn hơn. Bà cụ tuy mới sáu lăm tuổi nhưng đã lú lẫn, nhiều lúc cụ đại tiện cả ra quần, rồi sợ hãi thay quần đem nhét vào cả tủ lạnh. Xui xẻo cho cụ, một bữa bị chính ông Phòng phát hiện ra, thế là lập tức cụ được đưa về quê cho vợ chồng Quản trông nom. Hôm nay ông về thỏa thuận với Quản cho ông mượn mẹ ba ngày để làm thượng thọ tuổi bảy lăm cho cụ. Làm xong, ông sẽ lại trả về cho vợ chồng Quản. Tất nhiên để được Quản đồng ý, ông sẽ hứa trích cho Quản một tỷ lệ nhất định trên tổng số tiền mà mọi người, các cơ quan, xí nghiệp đến mừng.

Anh Chấn đã nhận ra ông Phòng, anh tái mặt nói với ông:

- Ông Phòng, ông lượng thứ cho con, con Sứt nó đã già!

Con Sứt! Ông Phòng nghiến răng như thể muốn ăn tươi, nuốt sống con Sứt. Con Sứt có thể đã quên ông nhưng muôn đời ông không bao giờ quên mối thù với con Sứt. Ngày ông còn là phó chủ nhiệm hợp tác xã, khi thấy đám thợ cày không trị nổi con Sứt, ông đã tuyên bố nếu không mắc gióng cày vào được cổ con Sứt, ông sẽ mắc gióng cày vào chính cổ mình! Ông rất tin tưởng vào khả năng của mình, chả gì ông cũng là một thợ cày nổi tiếng ở làng, cũng nhờ sự nổi tiếng này mà ông được bầu làm phó chủ nhiệm hợp tác xã. Trước sự chứng kiến của hàng chục thợ cày, khi đó anh Chấn chưa xuất hiện, ông Phòng hùng dũng vác gióng cày tiến lại nơi con Sứt đang nhởn nhơ gặm cỏ. Ông đưa tay ve vuốt mông nó. Bất thần nó xoay người, húc thẳng vào bộ hạ làm ông ngã vật ra đất. Ông bị thương, điều trị đến gần một tháng mới hết đau. Sau tai nạn này, danh tiếng của ông bị con Sứt làm cho sứt mẻ, ông đau lắm nhưng nỗi đau đó không thấm tháp gì với nỗi đau như đã nói là "muôn đời ông không bao giờ quên mối thù với con Sứt". Chả là từ lâu ông có quan hệ với cô thủ kho hợp tác xã, cô thủ kho người to béo, đẫy đà, lúc nào trông cũng hừng hực đầy sức sống. Anh chồng lại loắt choắt, mới trèo lên bụng vợ đã thở hồng hộc, thành thử cô vợ đành nhờ ông Phòng giải quyết hộ cái khoản sinh lí. Về món này, ông Phòng được cô thủ kho ca ngợi xứng đáng là một con đực thực thụ. Chao ôi! Thế mà sau lần bị con Sứt húc vào bộ hạ, ông đã cố hết sức mà cũng chỉ khoẻ hơn anh chồng cô thủ kho được một tẹo. Sau đó cô thủ kho đành nhờ ông chủ nhiệm. Ông Phòng hận đời lắm nhưng biết làm sao khi người cắm sừng ông lại là kẻ bề trên! Ngay cả việc ông có ý định giết con Sứt cũng không nổi, vì ông chủ nhiệm đã ăn tiền của anh Chấn. Từ đó khả năng tình dục của ông mỗi ngày mỗi giảm nhưng ngược lại con đường công danh của ông thì lại mỗi ngày mỗi thăng tiến, cứ y như một sự đổi chác. Đến lúc làm đến cán bộ tỉnh rồi thì ông lại thấy thèm khát, chức tước, bổng lộc và cả cái mã ngoài cao to, đẹp trai của ông làm cho khối cô trẻ đẹp mê mẩn. Rõ là cá đưa miệng mèo mà chả làm gì được! Ông uất hận lắm, những lúc đó con Sứt lại hiện về trong ông với một sự căm giận ngùn ngụt.

Bây giờ con Sứt đang đứng trước mặt ông, cản đường không cho xe ông đi! Máu trong người ông sôi lên, ông ra lệnh cho gã lái xe đánh bỏ mẹ con Sứt đi. Gã lái xe giằng chiếc xẻng trên tay anh Chấn phang tới tấp vào đầu con Sứt. Con Sứt đau đến lồng lên. Anh Chấn thương con Sứt, chạy lại cầm tay gã lái xe van xin:

- Tôi xin anh đừng đánh nó nữa! Tôi sẽ vào làng kêu mọi người ra đây giúp.

Hai bên giằng co nhau chiếc xẻng. Ông Phòng hầm hầm đi lại túm lấy cổ áo anh Chấn:

- Thằng con nhà cường hào ác bá, mày lại còn bênh nó hả? Này thì bênh này! Này thì bênh này!

Cứ mỗi câu " Này thì bênh này" lại là một cái tát bay vào mặt anh Chấn. Con Sứt nhìn thấy chủ bị đánh, sự căm thù kẻ hành hạ ông chủ của nó đã tiếp cho nó sức mạnh phi thường. Nó phá tung cái gióng tròng ở cổ lao lại phía ông Phòng, ông khinh hoàng, sợ hãi đái cả ra quần, nhảy tòm xuống cái ao bên đường. Con Sứt lao xuống ao, ông Phòng hốt hoảng lao vào bờ. May mắn làm sao, ông trèo được lên bờ trước khi con Sứt lao đến chỗ ông. Một chân giày, một chân đất, ông Phòng chạy thục mạng về phía trước. Con Sứt cũng đã lên được bờ, đuổi theo ông Phòng. Phía sau anh Chấn đuổi theo, miệng hét lớn: "Sứt! Họ, ọ!". Con Sứt không nghe thấy gì. Khoảng cách giữa ông Phòng và con Sứt mỗi lúc một thu ngắn. Cái chết đang đến gần, đột nhiên ông Phòng dừng chân, quay người lại quỳ xuống vái lia lịa con trâu. Con Sứt chạy đến nơi, thấy ông Phòng quỳ gối, lạy van xin mình thì từ bỏ cái ý định húc lòi ruột kẻ thù. Nó ngắm nghía ông Phòng một lúc rồi quay đầu bỏ đi. Chả biết con Sứt có còn nhớ đến ông Phòng không?

                                                          V.Đ

 

                                                                                               

 

CON NÍCH

                                                                   Truyện ngắn của VŨ ĐẢM

                                     

- Này, biết tin gì chưa? Con Ních của nhà ông Cẩm mất tích!

- Nghe nói ông Cẩm thông báo tìm Con Ních cả trên đài, báo!

- Một cơ hội tốt đấy!

Cứ thế, việc Con Ních của nhà ông Cẩm bỏ nhà ra đi hay bị một kẻ nào đó bắt mất trở thành câu chuyện thời sự nóng hổi trong cơ quan. Lai lịch con Ních của ông Cẩm chẳng mấy ai không biết, nó là quà của ông Thưởng tặng ông Cẩm nhân dịp ông Cẩm tổ chức mừng sinh nhật lần thứ năm mươi của mình. Con Ních là sản phẩm của một cuộc ngoại tình giữa con Tô, một con chó tinh khôn của ông Thưởng  với con chó hoang vẫn hay lởn vởn ở khu phố. Ông Cẩm yêu quý con Ních như một người bạn vong niên; con Ních khỏe mạnh, tung tăng chạy nhảy, ông nhìn có cười khà khà. Con Ních ốm đau, ông cơm chẳng ngon, ngủ không được đẫy giấc. Mọi thứ tình cảm của hai bản thể cùng loài hay khác loài giành cho nhau đều có căn nguyên và mục đích của nó. Tình cảm của ông Cẩm đối với con Ních cũng vậy, ông Cẩm nhận thấy từ khi có con Ních, tiền bạc chảy vào nhà ngày một nhiều hơn, con đường công danh dường như cũng thênh thang rộng mở, không những thế con Ních còn là chiếc cầu nối quan trọng thắt thêm tình cảm giữa ông và ông Thưởng. Ông Thưởng là người thích sự trung thành tuyệt đối. Ông quan niệm, nhân cách lớn nhất của con người là sự trung thành, bản chất này của ông được thực tiễn giám định nhiều lần, nổi trội nhất là đợt ông làm tổng chỉ huy chiến dịch quai đê, lấn biển để rồi bị biển nuốt trôi mất hàng chục tỷ đồng. Việc ông Cẩm chăm bẵm, nâng niu con Ních bằng cả vật chất lẫn trí lực lớn lao như vậy, ông Thưởng dù có kiến thức toán học tồi tệ đến mấy cũng không thể quên được phép chứng minh theo tính chất bắc cầu: ông Cẩm thuỷ chung với Con Ních, hiển nhiên ông phải trung thành với mình!

Đêm hôm qua vào lúc một giờ bốn mươi lăm phút, ông Cẩm thức giấc để thực hiện việc đi tiểu thường lệ, không thấy con Ních nằm bên cạnh, ông bật đèn nhìn vào chiếc giường nhỏ của con Ních ở góc phòng, vẫn không thấy con Ních đâu, ông hoảng hồn khua cả nhà dậy, tìm suốt đến sáng nhưng con Ních vẫn bặt vô âm tín. Ông vò đầu, bứt tai than vãn với vợ, nếu không tìm được con Ních, rất có thể cuộc đời ông bắt đầu xuống dốc. Bà vợ trách ông chưa già lắm đã lẩm cẩm, mất con Ních, mua con khác đẹp hơn, lo gì! Ông nổi xung:

- Bà ngu lắm, đời tôi được thăng hoa là nhờ con Ních, nay mất nó, tránh sao khỏi sóng gió!

Vợ ông hiểu ra, đi khấn vái chùa gần chùa xa, lại thuê người tìm khắp nơi. Nỗi buồn mất con Ních của ông Cẩm lan truyền rất nhanh sang nhiều người; gặp ông, ai cũng xót xa chia buồn, thể hiện cả trong công việc, đi sớm về muộn, ấy thế vẫn có kẻ đi ngược lại dòng chảy, người đó là lão Sam. Lão Sam viết đơn xin nghỉ phép năm trước thời hạn, bị ông Phó gạt, lão lên gặp trực tiếp ông Cẩm, ông Cẩm bực lắm, cầm tay lão Sam lôi ra cửa chỉ vào tấm biển ghi: thủ trưởng bận không tiếp khách! Mặc cho ông Cẩm giận dữ, lão Sam vẫn một điều kính thưa hai điều kính thưa và lòng kiên trì đã không phụ lại lão, ông Cẩm giật phắt tờ đơn trong tay lão ký rách cả giấy, lão Sam hớn hở cầm tờ đơn đi ra, gặp ai cũng khoe. Thật là một chiến tích! Mọi người nức nở khâm phục lão. Trong đơn, lão Sam xin nghỉ phép để sửa phòng, làm thêm cái gác xép. Căn phòng của lão quá chật, chín mét vuông nhét sáu người. Đơn viết vậy, nhưng lão thực hiện không đúng mục đích, lão đi tìm con Ních! Hy vọng cuối đời của lão là đây. Lão suy tính, tìm được con Ních, nhất định ông Cẩm sẽ cấp cho lão một căn hộ khép kín đang xây để cấp cho những cán bộ có nhiều cống hiến. Chỉ con Ních mới có thể đem lại cho lão đặc quyền, đưa gia đình lão đến một căn hộ mà lão từng mơ, từng ước. Thật ra lão hằng có nhiều mơ ước, nhưng quá hão huyền; nào là bỗng dưng thay đổi được số phận, được làm thứ, bộ trưởng, lấy được một người vợ đủ bốn tiêu chuẩn: công, dung, ngôn, hạnh. Có lần lão được bạn bè chiêu đãi, món tiết canh dê chết tiệt làm cho lão phát cuồng, bản năng trỗi dậy, lão không thể kìm nén được, nhưng mới hơn tám giờ tối, cả bốn đứa con đều ở nhà, lão định đuổi chúng đi chơi, vợ lão ngăn, cả hai phải đưa nhau vào công viên, lúc ấy lão ước một căn hộ có buồng riêng. Bây giờ vợ chồng lão đã già, chuyện ái ân chỉ còn mang tính xã giao nhưng nhu cầu có được một căn hộ khép kín vẫn đeo đuổi lão, con cái lão đã tồng ngồng tẫy ngẫy cả, chả thể để chúng đi ngủ nhờ mãi được.

Nhằm một ngày tốt, lão Sam bắt đầu công cuộc tìm kiếm con Ních. Vợ lão nhìn chồng đầy ái ngại, lão cảm kích nói với vợ:

- Mẹ nó ạ, sống phải có hy vọng, cơ đồ của ông Cẩm bắt đầu từ con Ních. Tìm được nó, tôi tin gia đình mình sẽ được hưởng lộc của ông Cẩm. Cứ ở hiền, ắt có ngày gặp lành thôi!

Vợ lão hoe hoe mắt. Lão cười tủm: Cứ như tiễn chồng ra trận không bằng! Lão phốc lên chiếc xe đạp Thống Nhất đạp cật lực, lão sợ phải nghe thấy tiếng lụt xụt của vợ ở đằng sau. Cả ngày lão tìm con Ních quanh đám phố gần nhà ông Cẩm, lão vừa vào trực tiếp, vừa nhìn qua cổng cả thảy được chín lăm nhà, lão gặp hai mươi ba con chó, có bốn con rất giống con Ních nhưng không phải. Tối về, lão chẳng thèm ngó đến mâm cơm có món cá kho gừng lão vẫn thích, lão chỉ uống hai chén rượu rồi lên giường trùm chăn kín đầu. Vợ lão sợ chồng ốm, lân la đến bên giường, nắm tay lão hỏi han, lão gắt:

- Khổ lắm! Kệ tôi.

Việc tìm kiếm Con Ních chẳng đơn giản như lão nghĩ, lão bị từ chối không cho vào nhà, bị ném đá, bị cả một đứa trẻ ranh gọi là thằng điên! Tủi nhục quá! Hay là thôi, chẳng tìm nữa! nhưng cả đời không lo được cho vợ con một chỗ chui ra chui vào tử tế một chút, hèn lắm! Lão nghĩ ngợi ghê gớm, gà gáy canh tư mới chợp mắt. Sáng dậy, mặt lão bơ phờ, lão ngồi tư lự trên giường. Vợ lão chẳng dám đến gần, đứng ở cửa nhìn lão, thương lão quá, muốn lại chia sẻ với lão vài lời nhưng lại sợ lão: “Khổ quá, Kệ tôi!”. Lão phác họa trong đầu lịch trình tìm con Ních, hôm nay lão đến xóm liều, cách nhà ông Cẩm năm phố. Lão hy vọng một kẻ đói rách nào đó bắt con Ních, nếu sự thật là vậy, lão sẽ chuộc con Ních bằng mọi giá.

Lão tụt xuống giường, ăn quáng quàng gói xôi vợ mua, vội vã dắt xe ra đi. Sự tính toán của lão Sam về khả năng Con Ních bị dân xóm liều bắt, khá thực tế nhưng lão mắc một sai lầm trầm trọng, lão nghĩ con người khi bị đẩy vào cảnh khốn cùng, dễ cảm thông với nhau hơn, nếu con Ních đang hiện hữu trong xóm liều, lão tin sẽ tìm ra và chuộc lại nó một cách dễ dàng. Lão phải trả giá cho sai lầm này, khi lão vừa ngó vào căn nhà quây cót ép đầu tiên, từ phía sau một gã đàn ông mặt rỗ giáng một quả đấm cực mạnh vào sườn lão, lão ngã đè lên xe đạp.

- Tao có khốn nạn mới phải chui rúc như chó thế này mà mày lại còn rình rập hả? - Gã đàn ông rít lên.

Lão Sam tái tím mặt, lẩy bẩy ngồi dậy thanh minh. Thật khốn nạn cho lão, lão càng chân thành, nói ra sự thật bao nhiêu càng làm cho gã mặt rỗ nghi ngờ, giận dữ bấy nhiêu. Những quả đấm tiếp tục phóng vào người lão. Phải dừng ngay sự thật lại, sự thật nhiều khi là nguyên nhân trực tiếp gây nên cảnh khốn nạn của cuộc đời. Lão Sam độc thoại một mình, và ngay tức khắc lão ngừng lời. Gã mặt rỗ cũng dừng tay, gã dờn dợn trước ánh mắt rừng rực của lão Sam. Tiếp tục tấn công, lão Sam đứng phắt dậy, hét vào mặt gã mặt rỗ:

- Mày ngu như chó ấy, mày tưởng tao là dân thường thật hả? Tao là ông Cân, cán bộ lãnh đạo quận, giả dạng dân thường đi khảo sát xem dân vô gia cư chúng mày sống thế nào để về lập kế hoạch đây!

Gã mặt rỗ nghe đến tên ông Cân đờ đẫn cả người, gã chắp tay van xin lão Sam tha tội chết cho gã. Lão Sam quát:

- Dựng xe lên, tao thương mày bần hàn chứ không rũ tù nghe chưa?

Tiếng lão Sam nghe có gang có thép. Gã mặt rỗ làm theo như một cái máy. Lão Sam dắt xe ra đường, đạp một mạch về nhà. Cũng như lão Sam, gã mặt rỗ không bao giờ quay lại ngôi nhà của gã nữa. Lão Sam chạy trốn gã, còn gã chạy trốn ông Cân!

Lão Sam nằm bẹp ba ngày liền, người lão đau ê ẩm nhưng lão không hề rên rỉ, lão chỉ tức, tức muốn trào máu. Đời lạ thật, sống cho đúng với mình cũng chẳng được, muốn tồn tại và cạnh tranh với đời nhiều khi phải sống khác mình! Lão nghiền ngẫm về đời rồi đi đến kết luận cho chính cuộc đời lão, lão cho rằng sở dĩ lão không công thành danh toại như ông Cẩm và bao kẻ khác là do lão sống thật quá. Bạn bè lão đấy, vô khối kẻ dốt nát hơn lão ấy thế mà vẫn trở thành ông này, bà nọ. Càng chiêm nghiệm sự đời, lão càng cay cú, nuối tiếc. Đồ ngu! Lão tự chửi mình, mày cũng là người mà thua đời. Không thể thế này mãi được, cần cứu vãn phần đời ít ỏi còn lại. Sam! Hãy thay đổi cách sống thôi, lão ra lệnh cho chính mình. Ngày hôm sau lão biến ý niệm thành hành động, mà điểm xuất phát bắt đầu từ  Con Ních. Lão không đi tìm kiếm con Ních thật nữa mà bỏ tiền mua một con chó giống con Ních mà lão đã gặp trong ngày đầu tiên. Từ ngày rước con chó về, cuộc sống của gia đình lão bị đảo lộn toàn bộ, tất cả các khoản chi tiêu trong ngày đều bị cắt giảm xuống mức tối đa để tập trung cho con chó. Lão huấn luyện, nuôi dưỡng con chó sống theo phong cách thượng lưu đúng như đời sống con Ních của nhà ông Cẩm mà lão từng chứng kiến. Trong mười ngày đào tạo con chó, lão nghiệm ra, chẳng cứ gì con người, mà ngay cả loài vật, khi thay đổi môi trường sống từ thấp lên một cấp cao hơn, sự thích nghi diễn ra nhanh hơn. Lão rất hài lòng về con chó, tuy số ngày chuyển đổi cách sống ngắn ngủi nhưng nó đã thực hiện thành công một cách tuyệt diệu. Từ dáng đi oai vệ, cách ăn sôcôla ngấu nghiến đến kiểu đái gác chân đều rất giống con Ních của ông Cẩm. Thú vị hơn nữa, mỗi khi lão gọi: Ních, con có chồm hai chân trước lên, chạy lon ton bằng hai chân sau, xét về mặt kỹ năng xem ra còn thành thục hơn cả con Ních.

Hết hạn phép, lão Sam thuê xích lô chở lão và con chó đến nhà ông Cẩm trình diện. Ông Cẩm sung sướng, cười khà khà, ông ôm chặt con chó, hôn lên môi, mặt, khắp người nó. Con chó được thực tập nhiều cách gặp gỡ nên không một chút ngỡ ngàng, giơ một chân lên cào cào vào cằm ông Cẩm, dụi mũi vào cặp má mỡ màng của ông. Cử chỉ của con chó làm ông Cẩm tin tưởng một cách tuyệt đối, con chó đích thực là con Ních của ông! Lão Sam nhìn ông Cẩm bày tỏ tình cảm với con chó, thấy con chó nhập vai thành thục như diễn viên chuyên nghiệp, ruột gan lão nở ra từng khúc. Biết đâu, đời ta cũng sẽ bắt đầu từ chó, lão hấp háy đôi môi xám xịt rồi nở một nụ cười ma mãnh.

- Bác Cẩm ơ! - Tiếng một người đàn bà gọi cổng. Mặc, ông Cẩm vẫn xoắn xuýt với con chó. Lão Sam đi ra, tóc tai dựng đứng khi nhận ra bà lao công đang ôm con Ních chính hiệu, gầy nhom, ghẻ lở trong tay, bà huỳnh huỵch đi đến trước mặt ông Cẩm:

- Bác Cẩm ơi! Tôi đang quét đường thì nhìn thấy con chó này nằm bên gốc cây, nó thay đổi quá nhiều nhưng tôi vẫn nhận ra ngay con Ních của bác.

Thoắt nhìn thấy con Ních trong tay bà lao công, ông Cẩm đã kinh tởm, ông xua tay:

- Bà nhầm, bà nhầm, con chó khốn khổ ấy không thể là con Ních được, đây mới chính là con Ních của tôi!

Bà lao công nhìn con chó ông Cẩm đang ôm trên ngực. Quả là nó rất giống con Ních nhưng không phải, bà thả con Ních ra, nó vẫy đuôi, lao lại phía ông Cẩm, lè lưỡi liếm vào chân ông. Bà lao công chỉ con Ních:

- Ông thấy chưa, nó vẫn nhận ra ông đấy, chó bao giờ cũng trung thành với chủ!

 Ông Cẩm lấy chân hất con Ních ra xa, nhổ toẹt một bãi nước bọt xuống đầu nó:

- Chó cũng biết người sang bắt quàng làm họ! - Ông Cẩm khinh khỉnh.

Bà lao đông sa sầm mặt, bà cầm chiếc dễ quét đường khua khua trước mặt ông Cẩm:

- Tôi thương ông mất ăn, mất ngủ vì con Ních, tôi thương nó đang ăn sung ở sướng phải chịu cảnh hàn vi nên tôi mới đem về cho ông. Ông đừng từ bụng ta suy ra bụng người!

Bà lao công quay ra, kéo chiếc dễ loẹt xoẹt trên mặt đất. Ông Cẩm chửi bà vô học, lão Sam vuốt đuôi bằng một câu tương tự. Ông Cẩm vào nhà mang ra gói sôcôla, lấy hai chiếc, chìa cho xon chó một, nó đớp gọn, nhai ngấu nghiến, còn chiếc kia ông đưa cho lão Sam, ông muốn cho con Ních đang nằm dưới đất để làm một cuộc kiểm nghiệm nho nhỏ nhưng lão Sam không hiểu ý, lão đưa thanh sôcôla lên miệng nhấm nháp. Ông Cẩm bật cười khà khà:

- Khá lắm! Anh sẽ được trả công xứng đáng. Hãy đem hộ tôi cái của nợ kia đi.

Lão Sam bế con Ních ra đường, qua một bãi rác, lão thả con Ních xuống. Con Ních run rẩy, ngước đôi mắt toét nhèm lên nhìn lão, lão Sam nhìn lại. Bốn con mắt chiếu vào nhau, hoang mang, ngờ vực, căm thù. Lão Sam nặng nề ngồi xuống, vuốt lên đầu con Ních:

- Ních à! Người cũng có lúc còn lên voi, xuống chó... Hiểu chứ Ních?

                                                                   V.Đ