Như thường lệ, trong khi các lĩnh vực khác đã ấn định lịch công bố, thì Viện Hàn lâm vẫn chưa biết ngày nào sẽ chọn được chủ nhân Nobel Văn học. Đến ngày công bố giải người ta còn phải đoán già đoán non thì việc đoán đúng người chiến thắng chỉ có thể trông chờ vào may mắn.

Mỗi năm, vào tháng 10, hẳn những nhà văn như Philip Roth, Joyce Carol Oates và Cormac McCarthy phải lấy làm phiền lòng lắm vì tên tuổi họ lại được trưng ra trên mặt báo, để người ta nâng lên đặt xuống, đặt kèo ra cược. Năm nay cũng vậy, các nhà cái cùng các chuyên gia văn học đã bắt đầu thể hiện khả năng chiêm tinh của mình.

“Dường như giải thưởng không chú ý đến các nhà văn dòng chính thống”, Stephen Farran-Lee, biên tập viên NXB Bonniers ở Thụy Điển, chia sẻ với AFP.

Nhận định của ông có thể chứng minh bằng danh sách các nhà văn đã được tôn vinh những năm gần đây: Mario Vargas Llosa, Herta Mueller, Jean-Marie Gustave Le Clezio, Doris Lessing, Orhan Pamuk, Harold Pinter, Elfriede Jelinek, JM Coetzee, Imre Kertesz, VS Naipaul, Gao Xingjian, Guenter Grass, Jose Saramago, Dario Fo, Wislawa Szymborska. Khó có thể phủ nhận rằng, Nobel Văn học bị ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố chính trị.

Vì thế nhiều người cho rằng, năm nay, giải sẽ thuộc về khu vực Trung Đông, dành cho nhà thơ Syria Adonis hoặc thậm chí là nhà văn Israel Amos Oz.

“Đây là thời điểm Trung Đông được tôn vinh. Vậy thì ai sáng giá hơn Adonis chứ?”, Nicklas Bjoerkholm, chủ chuỗi cửa hàng sách lớn nhất tại Stockholm - Hedengrens, dự đoán.

 Hồi tháng 6, nhà thơ Adonis, tên thật là Ali Ahmed Said đã giành được giải thưởng Goethe danh giá của Đức. Cũng trong tháng này, ông cho đăng tải một bức thư ngỏ, gửi đến Tổng thống Syria Bashar al-Assad đề nghị chấm dứt các cuộc đàn áp đẫm máu.

Nhà cái Ladbrokes dự đoán Adonis là ứng viên có triển vọng nhất, vượt trên cả nhà thơ Thụy Điển Tomas Transtroemer. “Năm nay, Adonis sẽ chiến thắng. Đó là logic chính trị”, Bjoerkholm nói chắc nịch. Theo Ladbrokes, có 10 tên tuổi lớn, có khả năng lọt vào mắt xanh của Viện Hàn lâm trong năm nay.

1. Adonis

Adonis năm nay đã 81 tuổi. Ông còn rất ít thời gian để cho người ta nâng lên đặt xuống. Vả lại, ông cũng đã được (bị) “cất nhắc” liên tục nhiều năm qua. Mặt khác, ông là nhân vật quan trọng của nền thơ ca Ảrập hiện đại, ông cũng từng phải vào tù vì quan điểm chính trị đối lập với nhà cầm quyền… Tóm lại, ông đang có rất nhiều lợi thế và được sự ủng hộ của cả báo giới lẫn công chúng tại nhiều quốc gia. Vấn đề là Viện Hàn lâm Thụy Điển có nhận ra điều đó hay không.

2. Thomas Tranströmer

Nhà thơ, nhà văn, dịch giả người Thụy Điển. Ông cũng đã 80 tuổi. Tác phẩm của ông được xuất bản tại nhiều quốc gia, trong đó có cả Mỹ - đất nước vốn rất ít đọc văn của nước khác.

3. Thomas Pynchon

Nhà văn 74 tuổi người Mỹ. Ông từng đoạt giải National Book Award năm 1974 với cuốn Gravity's Rainbow. Pynchon là cây bút quan trọng của nền văn chương hậu hiện đại ở Mỹ. Tác phẩm nổi tiếng của ông bao gồm: Mason & Dixon, V., Against the Day, Inherent Vice và The Crying of Lot 49.

4. Assia Djebar

Nhà văn 75 tuổi, quê gốc ở Algeria. Bà từng là người hoạt động tích cực cho phong trào đấu tranh vì độc lập của Algeria. Hiện bà sống ở cả Algeria và Pháp và đều là viện sĩ hàn lâm ở cả hai quốc gia này. Bà là người Bắc Phi đầu tiên được bầu vào Viện Hàn lâm Pháp vào năm 2005. Tác phẩm của bà gồm: Fantasia: An Algerian Cavalcade (1993), So Vast the Prison (1999) và The Tongue's Blood Does Not Run Dry (2010).

5. Péter Nádas

Nadas, 69 tuổi, là tiểu thuyết gia người Hungary hiện sống ở Đức. Trước khi trở thành nhà văn, ông là một nhà báo và cũng từng vào tù ra tội vì các quan điểm chính trị đối lập với chính thống.

6. Ko Un

Cũng như Adonis, nhà thơ 78 tuổi người Hàn Quốc cũng thường xuyên được nhắc đến vào mỗi dịp tháng 10. Ông là tác giả của nhiều tập thơ lớn, trong đó có nhiều tác phẩm đã được dịch và xuất bản bằng tiếng Anh.

7. Haruki Murakami

Nhà văn Nhật 62 tuổi. Một cây bút gặt hái được hàng loạt giải thưởng lớn nhỏ và rất được lòng độc giả. Ông có sách in ở gần như khắp nơi trên thế giới. Nếu Viện Hàn lâm trao giải cho ông, Viện hẳn sẽ được lòng công chúng lắm.

8. Les Murray

Nhà văn, dịch giả, nhà phê bình người Australia năm nay 73 tuổi. Ông được coi là cây bút hàng đầu của nền văn chương khối Thinh vượng chung. Tác phẩm của ông luôn ra mắt tại những nhà xuất bản danh tiếng hàng đầu như Farrar, Strauss và Giroux.

9. Mircea Cărtărescu

Nhà thơ Romania 55 tuổi là một trong những cây bút hàng đầu của đất nước này.

Ở vị trí thứ 10 là một loạt tên tuổi như Antonio Lobo Antunes, John Banville, Don Delillo, Cormac McCarthy, Joyce Carol Oates, Philip Roth, K. Satchidanandan và Colm Toibin.

(Nguồn Evan)