CÓ MỘT VÙNG ĐẤT LỬA TÂY NAM
LAN HƯƠNG
Nhà văn Ngô Minh Bắc, Hội viên Hội VHNT tỉnh Bắc Giang vừa ra mắt cuốn tiểu thuyết đầu tay Vùng đất lửa do NXB Hội Nhà văn ấn hành cuối năm 2019. Nội dung tiểu thuyết được lấy bối cảnh hoạt động từ những chiến binh Đại đoàn Đồng Bằng – Sư đoàn 320, Binh đoàn Tây Nguyên anh hùng trên trận tuyến bảo vệ biên giới Tây Nam và thực hiện nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia giai đoạn 1977 - 1979. Với cái nhìn của một người trong cuộc nên tầm khái quát đã được tác giả tái hiện hoành tráng cả chiều sâu cùng rộng dài cuộc chiến.
Qua từng trang sách ta đủ hiểu chiến tranh không phải trò đùa khi cả một trung đội, một đại đội bị “xóa sổ” và bị loại khỏi cuộc chiến, rồi cả một tiểu đoàn ròng rã cầm cự trong vòng vây từ một sư đoàn địch. Từ mùa mưa thối đất đến đến mùa khô cháy bỏng của những năm 1977- 1978 là thời kỳ tột cùng căng thẳng và khốc liệt với mức độ thương vong cũng thật ghê gớm khi nghĩa trang của sư đoàn luôn thường trực hàng trăm huyệt mộ sẵn sàng đón anh em liệt sĩ trở về từ các chốt tiền tiêu. Cũng từ khốc liệt đó mà có lần vị Tư lệnh Sư đoàn đã sót xa gạt lệ bởi súng đạn đã cướp đi hơn hai nghìn cán bộ chiến sỹ của sư đoàn chỉ trong vòng một tháng. Từ Vùng đất lửa đã có hàng trăm gương mặt người lính được tái hiện. Đó là hàng trăm tính cách hoàn cảnh khác nhau từ hàng trăm góc phố, thôn quê hội tụ. Cuốn sách đã lột tả nhiều cung bậc cảm xúc của bao chiến sỹ trẻ hồn nhiên trong trẻo dù trước mặt họ bị súng đạn sẽ cướp đi sinh mạng bất cứ lúc nào.
Một Lại Củng tưởng bất cần đời mà luôn cháy bỏng hoài bão, một Tạ Đình Đạc ngỡ lạnh lùng nhưng chu đáo, một tiểu đoàn trưởng Phạm Hồng ít nói mà gan góc lỳ lợm khi đối mặt khó khăn, một suối Ha Đa tưởng hiền hòa mà dữ dội. Ngay vùng đất Mõm Chó, bãi tráng chốt Nốt Ta, cũng như Phum Sanh, ấp Tấn Thành cùng bình độ 26 tưởng chỉ là đất rừng vô tri mà lửa đạn tàn khốc chiến ngày đêm như cối xay thịt. Cho tới trận hiệp đồng tác chiến giải vây có không quân yểm trợ đã chặt đứt sáu vòng vây quân thù. Hỏa điểm Nốt Ta được giải cứu. Sáu chục tay súng khi vào lúc ra còn bốn, gặp nhau chưa kịp lau nước mắt lại đồng đội phải gục đầu vì no nước sau bao ngày cháy họng giữa vòng vây, tình cảnh đồng đội Trần Công Chiến lạc vào vùng địch trên đưởng giải cứu đơn vị bạn sáu ngày sau sống sót tìm thấy quân ta với tấm thân tàn ma dại tả tơi sơ mướp… Đúng nghĩa Vùng đất lửa khi bạn đọc được tiếp cận trận đánh Phum Sanh, bình độ 26 hay như ấp Tấn Thành trước cảnh 179 thương binh, tử sĩ ngổn ngang la liệt. Bao nhiêu cái chết là bấy nhiêu tình tiết câu chuyện như chiến sĩ Mộc, Hùng, anh nuôi Đặng, hay như y tá Son… Những chiến binh biên giới tây nam đủ mọi thành phần, họ là những lãnh đạo cấp cao qua các thời kỳ chống Pháp, chống Mỹ đến chống bè lũ phản bội Khmer Đỏ. Họ là bác sĩ cứu thương, anh lính thông tin thầm lặng, chiến sỹ nuôi quân cần mẫn. Những quân binh chủng bộ binh, pháo binh, thiết giáp, không quân và cả nhà báo, nhà văn xung trận được tác giả khắc họa thật sinh động trên từng trang sách.
Cuốn tiểu thuyết như những thước phim quay chậm về thân phận những con người qua góc nhìn tác giả. Đó là những trận đánh trong mùa khô nắng lửa, mùa mưa thối đất. Là những lần đưa đồng đội trở về trong xương tan thịt nát. Là những ngày đớn đau nơi trạm phẫu tiền phương cho đến lần luồn sâu vào sau lưng địch móc nối lực lượng phản chiến để kịp giúp bạn ra mắt một chính phủ lâm thời cứu nước.
Không câu nệ gò bó theo lối viết chương, hồi truyền thống, Vùng đất lửa của Ngô Minh Bắc thuộc hàng tiểu thuyết sự kiện chiến tranh đầy ắp gam màu cuộc sống và hơi thở hiện thực với bút pháp phóng khoáng cùng văn phong mới mẻ đan xen những giai thoại trào lộng, những vần thơ êm ái thêm giảm nhiệt trên vùng đất nóng. Chính những tình tiết câu chuyện rất đời và cũng rất lính ấy đã khiến người đọc hút theo một cảm giác không bị lừa như thứ hàng giả.
Trên bốn mươi năm thời gian đã lùi xa quá vãng, nắng lửa Tây Nam cũng nguội tắt lâu rồi, chỉ ngọn lửa lòng từ thẳm sâu tác giả vẫn cháy sáng chưa nguôi. Phải chăng đây là niềm khắc khoải để nhà văn – cây bút cựu chiến binh Ngô Minh Bắc ấp ủ thành Vùng đất lửa đầy ý nghĩa tặng đời như Lời mở sách tác giả từng chia sẻ: Thông qua trang viết, hy vọng hình bóng bạn bè đồng đội được phảng phất tái hiện từ thời “đất dưới chân nóng bỏng” để mỗi ai thêm rộng lòng cảm nhận bằng tình thân chiến hữu. Và chúng tôi, những bạn đọc gần gũi xin dành một lời tặng: Chúc mừng!