Nếu như ở tập thơ đầu tay (Trăng tháng Chạp – Nxb Hội Nhà văn 2009), bạn yêu thơ nhớ đến Nguyễn Trọng Luân bởi những bài thơ nặng về kí ức chiến tranh, ấm ấp tình đồng đội thì trong tập thơ thứ hai này Nguyễn Trọng Luân có vẻ như đã “nhập thế” hơn, mộng mị hơn:

                           Sao anh không về với em

                           Đêm thiếu phụ em khỏa thân vào mộng

                           Thu úa cả sươngđầu mùa giăng men kẻ si tình em xa lắc

                           Chỉ có đêm em thoát về anh

                                               (Đêm thiếu phụ)

Hoặc tỉnh táo hơn:

                           Về đón con đi em

                           Thơ ở phía con nằm mơ ngây ngô nụ cười trở giấc

                           Cội nguồn thơ là bến đậu bình yên

                           Ta mải miết chở hồn già nua qua miền cơm áo

                           Rồi lãng du mộng mị chuốc ưu phiền…

                                               (Về đón con đi em)

Nhưng suy cho cùng anh vẫn chưa làm sao thoát được cái lốt của một người lính từng có quá nhiều kỉ niệm, ẩn ức mang từ cuộc chiến trở về. Thế cho nên dẫu có mộng mơ phút trước: bâng khuâng ngồi trên cát/ biển ngời ngời mà em biền biệt đâu… thì phút sau đã lại tự hỏi mình: Bến ngày xưa đêm xuất kích chỗ nào?/ Nhìn ai cũng thấy quen trưa nay bờ Tùng Luật?

Bài thơ “Uống rượu ngày 30/4” in trong tập thơ này một điển hình cho tâm trạng “lưỡng phân” ấy của những  người lính, với họ chẳng có sự hưởng thụ nào là trọn vẹn nếu không nhớ về những người đồng đội đã nằm lại trên những nẻo đường ra trận:

                                         Tôi sẽ uống trong ngày 30/4

                                         Nếu có say xin đừng vội trách

                                         Tôi uống cho đồng đội tôi không về được

                                         Bơ vơ nằm khát giữa rừng…

Thế cho nên mấy anh em cựu chiến binh Tây Nguyên sau khi nghe Nguyễn Trọng Luân đọc thơ đều bảo: “Ông viết cái quái gì rồi cũng lại quay về với cái thời ăn măng rừng đi dép lốp” mà thôi… Thì đó: Hoa cải bãi sông Hồng vàng suốt Trường sơn!

Mặc dù trong tập thơ mới này Luân đã có nhiều  bài khá hay về cái miền thơ thứ hai của mình, đó là Mẹ - Quê hương, nhưng cuối cùng thì những gì khiến người đọc có thể thổn thức và ngạc nhiên khi đọc thơ anh vẫn là những khám phá về quá khứ về một tình yêu lớn nhất mà anh đã từng có – tình đồng đội son sắt thủy chung...

Dưới đây là một số bài thơ trong tập thơ “Thơ viết cho mùa thu” của Nguyễn Trọng Luân:

Gửi mùa thu

Anh chen chúc trong dòng người sương mềm sáng tóc thu Hà Nội

Em ở đâu, thương nhớ lung liêng mắt lá vàng

Mùa thu dửng dưng leo từng lâm thâm ô cửa sổ

Biết rằng không có em mà thu cứ vội vàng

Mùa thu tím cả cánh chuồn trên mặt ruộng

Lại sắp mùa chim tránh rét bay qua

Tiếng lạc bạn rớt xuống mùa thu cũ

Manh vó kéo tôm thôi khuấy gió mắt ai chờ

Ngây ngô quá mùa thu sao trở lại

Dẫu bây giờ gió vẫn cứ heo may

Em dìu con qua mưa cuối mùa day rả

Tít trời xa thu có kịp úa cánh vàng

Gửi gió chở thu về miền xa lắc

Chút heo may vừa đủ ấm ngực thơm mềm

Tà áo mỏng khói rơm đồng đất mũi

Sớm thu này Hà Nội nhớ về em

Thu Hà Nội

Đêm thiếu phụ

Sao anh không về với em?

Đêm thiếu phụ em khỏa thân vào mộng

Thu úa cả sương đầu mùa giăng men kẻ si tình em xa lắc

Chỉ có đêm, em thoát về anh

Em ở cuối nguồn anh ở ngọn sông

Em cứ uống như khát con nước nơi anh day dứt nhớ

Kẻ dâm đãng trinh nguyên người tình thiếu phụ

Cuối nguồn em, nhựa ứa sóng vào đêm

Sao anh không một lần ghì chặt núi ngực em

Sao không thể một lần anh thô bạo

Thánh thiện thế để đời thành hư ảo

Hư ảo làm sao có nổi cuộc tình

Thơ cũng chỉ là hư ảo đó mà anh

Chỉ có đêm, đêm trút xiêm y cho thánh thiện

Em khước từ lời yêu thương bằng thơ phiền muộn

Em là em thiếu phụ của đời trần

Đôi dép bạn tôi

Bốn chục năm chẳng quên nụ cười nhau

Giữa trận pháo trong hầm kèo mưa thối đất

Vẫn cãi nhau con Tôm con Tép

Rồi… lao xao bịa chuyện người yêu

Bom đánh vào kiềng đồng đội khiêng nhau

Chôn bạn rồi xin người hi sinh đôi dép

Nức nở hành quân đi về phía trước

Mưa rơi, mưa rơi trắng đất trắng trời

Quê bạn quê tôi cách khúc sông thôi

Bên lở bên bồi mấy nông sâu mòn mỏi

Phía bên bồi cháu con nội ngoại

Bên lở bạn đi hồn vẫn trinh nguyên

Bờ bãi vẫn như xưa xanh lúa xanh khoai

Chờ con mãi không về mẹ đi mùa lũ lụt

Ngày chúng mình lên đường

                            vỡ đê mẹ chèo thuyền sang huyện

Mái chèo ngày xưa mẹ vẫn gác đầu thềm

                                      ***

Chiều nay tôi lại đi thuyền

Sang sông giỗ bạn

Mang đôi dép cao su chĩu nặng

Con thuyền chở cả bốn chục năm

Tháng 7/2010

Cơn giông chiều

Hạ cháy rực con đường xưa mình vẫn đi

Cây cầu ngoại ô chở mệt nhoài lo âu và hò hẹn

bụi ngầu trôi mong ngóng

Ngày xưa vừa qua đã ngái xa

Cánh lá vàng như lửa rơi tàn cuống cuồng cơn giông

Những chiều anh và em đứng nhìn cuồng phong như thế

quấn vào cơn khát em khát cả cơn khát của anh

Thị thành ngầu lên vội vàng như con tim đập gấp

Hạ lại cháy chiều nay em về uể oải

Anh và em xa tàn lá lại rơi đầy

Cơn giông chiều cuồn cuộn lá vàng bay tàn lửa  

Em đội nắng đứng  trên cầu ngoại ô ngoái về ngày xa

Quê Ngoại

Chưa một lần nói lời yêu

Mấy mươi năm vẫn về quê em như về quê ngoại

Trưa miền Trung nắng cháy

Chè vằng thơm ngọt lịm đường về

Những cánh đồng đất trắng, còng rạp áo tơi

 thắt ruột để xanh khoai, hoa cà tím biếc  

Mắt con gái mi dài che gió cát

 đi tìm em trong kí ức của cha

Gió biêng biếc ngát chiều cửa Nhượng

Bàng bac hoa lau nghiêng xuống lưng đèo

Nước giếng chắt từ Trường Sơn tóc gái quê mươn mướt

Xốn xang con sóng Thiên Cầm

Bao giờ về thăm

sông La em nhé

Ngực thiếu nữ soi vào chiều thiếu phụ

... vào xa xăm

Ngó núi biếc hoa râm

Long lanh mắt trẻ

Một thời trai trẻ của anh...

Đi cùng em ngô khoai nâu mịn thịt da mình

Ngực em thơm khoai quê mình ứa mật

Cát níu chân người tuột dép

Ngập ngừng... tay nắm tay nhau

Trưa Đồng Lộc xanh, xanh nắng trên đầu

Ta nép vào nhau dưới tán cây bồ kết

Đồi hoa sim lá biếc

Rưng rưng em nói điều chi ?

Quê ngoại đấy ư ?

Mấy mươi năm thăm thẳm

Soi hai mái hoa râm giếng quê tĩnh lặng

Múc gầu nước vườn nhà anh gội tóc cho em

2010

Đêm Tây nguyên

Đêm

Chập chờn vật vờ những thoáng qua áo trắng

những hình hài chưa đặt tên

một đêm rất xa

cỏ dại loang một vùng lửa đạn

Ngày ấy ai đã gọi tên em

Đêm chiến trinh

đỏ tàn lửa một ngôi làng tây nguyên xa lắc

Tôi không biết tên em

Như một loài cỏ dại

Khói đạn lúc chiều và hương cỏ mật

em đưa tôi vào cuộc đời đàn ông

Đã rất xa từ đêm cao nguyên ấy

em hiện về chập chờn

không có tên

khoác trên mình tấm váy mùi cỏ dại

Nhớ tây nguyên 2010

Em đi Yên tử

Đi chùa ...em cứ nhớ anh

Mây thẳm ướt vào mắt thẳm

Đường núi cheo leo lá thắm

Tháng giêng lúng liếng môi cười

Núi cao mờ mây mờ gió

tiếng chuông lặn trong thinh không

Tin nhắn lên chùa cùng gió

Nam mô ! em nhớ  ! em trông !

Lên cao mây quấn vào vai

Tưởng người hôn vào mái tóc

Nhìn mây vờn núi lả lơi

Nam mô! a di đà phật

Tháng giêng

Gửi người con gái cuối phương trời

Em ở cuối phương trời biển lùa mặn vào giấc mơ con gái

Mẹ à ơi gió thơm ngọn đước ngọn bần

Bông súng xòe trắng trong lòng mình với nắng

Mịn cánh chuồn giản dị nghiêng xuống chiều hôm

Câu lí rơi mỗi nhịp cầu lắt lẻo

Ầu ơ đêm đom đóm hao thức miệt vườn

Vọng cổ ướt áo khăn dậy thì con gió chướng

Câu Kiều bay theo cánh sếu rớt mùa vàng

Từng chiều chiều rơm rạ hong nhánh tóc

Gót chân thon hồng mặt ruộng phù xa

Chái bếp ươm nhọc nhằn niềm khát vọng

Khát vọng đến ngạt ngào hương của chín dòng sông

Làm sao gửi đến nơi em được

Câu ca dao mẹ hát ngọn sông Hồng

Con tàu qua nhà anh còi hét căng lồng ngực

Đến bao giờ tàu chạy tới Cửu Long?

Gió nén cong ngực ra phía biển

Sau lưng em xanh lúa thủa Âu Cơ

Thân con gái trùng trùng lo mẹ thở dài mùa lũ

Cuối trời ơi gió ngát đến bao giờ?

Gửi cho được về miền em long đong lá đước

Hóa bùn thơm ngái đất mỗi bình minh

Nơi có những cơn mưa, nồng nồng châu thổ

Những chiều ơi

Thương em vin câu vọng cổ ướt ngực áo mình

Kí ức quê

Ở cuối trời em làm sao thưa được với sông Hồng

Chỉ mơ mặc áo bà ba quấn khăn rằn hát cho mẹ nghe mười thương điệu lí

Giàn trầu cay ngước mùa dắt dâu em đi xa mẹ

Về tới nhà chồng đâu chỉ có mười thương

Câu vọng cổ buồn từ thủa người đi mở đất

Nước mắt xuống sề mằn mặn khúc ầu... ơ

Thềm lục địa thấm mồ hôi sóng dan dan lá đước

Gửi tới miệt vườn ngan ngát tóc em tôi

Thương nhiều đến thế

Ơi nỗi lòng điệu lí

Chín đợi mười chờ khắc khảm tiếng chim quyên

Em đội tóc nắng trưa, qua cầu lắt lẻo

Cầu soi em nghiêng con cá cũng bồn chồn

Vun kí ức đốt lá vàng vườn mẹ

Áo thị thành sao khóc buổi về quê ?

Lãng đãng bùn níu chân con, em dùng dằng khói quê cay mắt trẻ

Qua cầu rồi ai bỗng gọi tên em

Hà Nội 2009

Nắng Bằng lăng

Ngã vào lòng nhau sáng nao nắng lên hương tím

Vụ lợi chi, ai lí trí với cuộc tình

Em trong sáng anh hóa thành ngây dại

Gục trên gò hoang loang mồ hôi cuồng say

Con đường nhiều gió, nắng trôi như vô cùng

Màu bằng lăng quên cả thời gian tan vào thẳm không

Mình phơi mình cồn cào vào cơn khát

Uống ngụm ngọt ngào em mùa hạ ngoại ô

Ta bò lên đỉnh núi tình yêu

Hổn hển nhặt từng trái mồ hôi biết nói

Em dướn mình ào qua cái nút chặn mấy ngàn ngày tức tưởi

Giọt thơm ứa nhựa máu linh hồn

Ta yêu mùa hạ này em với ngoại ô nắng vàng ơi

Ta cứ mang nhau men theo màu gió

Rồi nhặt nắng ươm lên con đường bụi đỏ

Để được nếm mồ hôi căng trên ngọn ngực người yêu

28/4