TRẦN NINH HỒ

Hạ Long, đá và than

Viễn du

Có những cuộc viễn du tính bằng vạn dặm núi rừng

Vạn dặm trời mây; vạn lý sóng nước

Người thợ lò chỉ dám tính cuộc viễn du của mình

bằng tấc, thước

Vào thẳm sâu lòng đất dễ dàng chi!

Lời người đào than

Cảm ơn nhà thơ đã tặng tôi “Tuyển thơ”

Dù còn lẫn nhiều bài chưa thật… lửa!

Giá thêm được nhiều công cho chọn lựa

Như sàng than, chọn than, tuyển… than!

Đá và người

Khi Trống – Mái tình nhân, khi hoá hòn Phụ – Tử

Đá khát khao mơ được sống kiếp người

Hay chính người muốn mơ làm kiếp đá

Trước những đớn đau vượt quá kiếp người?

Giấc mơ và vách núi

Ta không phải tình nhân, sao lọt vào thương nhớ?

Không là sông, sao gửi lại bến bờ?

Ta – vách núi chỉ ngàn đời rêu phủ

ước một lần thay giấy khắc thành Thơ1!

Qua Hạ Long nhớ Chế Lan Viên

Xưa anh viết “Tầu đến”, “Tầu đi” và

 “Cành phong lan bể”1

Đến và đi những đâu, ai nhớ mãi làm gì!

Hoá ra cái còn lại vĩnh hằng lại vẫn là mong manh

những cành phong lan bể

Và mỗi dáng núi Hạ Long lắng trầm như dáng

bậc – tiên – tri!

(1) Núi Bài Thơ (Hòn Gai) khắc thơ Lê Thánh Tông.

VŨ TỪ TRANG

Xuống lò

Buổi sáng, chào cây cam góc vườn

đưa con đến lớp

anh cùng bạn bè xuống mỏ.

Tiếng sắt thép chói tai, anh đi vào lòng đất

97 mét âm

gửi lại ban mai con đường bụi than

ngọn đèn lò trên trán

soi tỏ trái tim

đập nhịp chẳng bình yên.

Những goòng than như những cốc rượu đầy

rót ngược lên mặt đất

97 mét âm. Anh vẫn nghe rõ bước chân lũn tũn con

mình bi bô ca hát

vẫn nhận ra góc vườn cây cam đang đơm hoa

mũi khoan mở thêm vỉa than mới

lại thấy khói bếp bình yên ngủ trên mái nhà.

Moong ở mỏ Cao Sơn

TRẦN TÂM

Trên điểm cao 431

Bụi cuồn cuộn theo xe theo máy theo người

Những tảng đá như voi hổ phục

Xe chồm phăm phăm trong nắng sôi

Đất đá ngổn ngang tầng vỉa chắn ngang trời

Bãi thải khô cằn như hoang mạc

Một  vùng đất tưởng không gì sống được

Dưới đáy moong vạt nước chát đen kia

Cũng chói chang cồn cào như lửa

Từng khối đá vụn tan trong mìn nổ

Vùng đất này sống sót chỉ lau le

Màu thẫm đậm đá than là chủ đạo

Bụi ném vào ràn rạt tấm khăn che

Gió khô khao lồng sớm giật khuya

Năm này năm khác

Mưa ném vào người như sỏi đáp

Giá rét đêm đông ngại cả nói cười

Núi chuyển mình cho sắc than phơi

Cho ấm cúng mỗi căn nhà sớm tối

Người thợ gặp khó khăn không muốn nói

Bận rộn cùng nhau bàn chuyện làm ăn

Nhường nhịn sẻ chia chấp nhận gian nan

Như đã cùng đất đai sống chết

Như đã cùng hòn than máu thịt

Yêu kiệt cùng từng hộc đá rễ cây

Cho con đường rầm rập sắc than bay

Những nụ cười không hiếm gặp nơi đây

Giữa mịt mù bụi cát

Người thợ nhẹ nhàng giữa nhọc nhằn nhận biết

Giá từng hòn than ra

Đêm đêm ngày ngày

Nườm nượp thợ vào ca…

Sàng than

BÙI KIM ANH

Lời giản đơn người thợ

Bập bẹ suốt đời tình yêu Tổ quốc

lời ca dao và những câu thơ hay

tiếng ru à ơi và những giai điệu thiết tha hùng tráng

ta đóng khuôn cuộc sống trong vòng quay chữ nghĩa

Tổ quốc mênh mông Tổ quốc thiêng liêng ta một hạt

 nhỏ nhoi

ta ở đâu khi những ngày xưa Tổ quốc

ta ở đâu biển và đảo và núi và rừng

cầm trong tay một hòn than đen óng trước vỉa than

đang khoét sâu từng lớp

hít thở hơi nhem nhuốc bụi than đen

Tổ quốc cụ thể trong lòng tay

Tổ quốc bí ẩn trong hầm sâu nghiêng trong lòng giếng

khi người thợ lò chỉ nhận ra thân quen từ chớp mắt sáng

và khi ở những nơi trong giấc mơ cũng chưa tới được

có sóng có gió có thăm thẳm lòng đất và xa xăm lòng biển

ta bập bẹ suốt đời tình yêu Tổ quốc

đếm những lời tốt đẹp để tìm cho riêng mình định

 nghĩa thiêng liêng

trước dãy thứ tự của cống hiến và hy sinh ta sợ phải

đi tìm vị trí

chỉ có dăm bài thơ bé mọn trong bản trường ca không

xếp mục lục số trang

đứng chênh vênh bên mép vực than phơi nắng gắt

ngăn ước muốn thêm một bước vào nơi riêng người thợ

nơi than vỡ vụn trong chiều sâu của đất

nơi ta được chạm vào âm thầm của Tổ quốc tình yêu

không thể nói lời cảm ơn sáo loãng

lời cảm ơn bị phủ lớp cám than sót lại

lời cảm ơn chỉ đáng viết trên cát sóng xoá đi

ngổn ngang than những  cạnh góc tạo hình dạng

cho ta được nói lời giản đơn người thợ

tôi yêu Hòn Gai yêu một vùng than.

Tranh sơn dầu của Bàng Ái Thơ

BÀNG ÁI THƠ

Về đây Hòn Gai huyền thoại

Trăng buông trên tầng vỉa sáng

ánh than ngời trong mắt người

Cầm tay hẹn câu chờ đợi

Em về vùng mỏ cùng tôi

Về đây em ơi đừng ngại

Về đây Hòn Gai huyền thoại

Nghe gió lao xao bờ mây

Kể những câu chuyện tình say

Cô gái tan ca hẹn chờ

Trái tim xanh chẳng hững hờ

Nhớ nhau tầng cao núi đợi

Dải than nâng bước chân vui

Than tựa hoa em tựa đêm

Tìm nhau ta mãi đi tìm

Biển ngàn là mưa là nắng

Ru vào từng bước chân êm

Lòng em muốn ôm nắng cao

Sáng lên nơi anh thẳm sâu

Về đây em ơi đừng ngại

Hòn Gai mùa xuân tắm gội

Ngọt ngào trong giấc mơ vui.

HOÀNG VIỆT HẰNG

Lời của than ở Cao Sơn

Núi vẫn cao và than vẫn đen

Gió vẫn rì rầm lời ru của biển

ở Cẩm Nghĩa người trẻ thường đi vắng

những ngôi nhà liêu xiêu

có người mẹ đãi than ở bến đục

nước mắt trộn mồ hôi màu đen

những nỗi buồn biển không xua được

phật ở Linh Sơn ngàn tay không đủ giữ

những phận nghèo nhìn qua cánh cửa

mùa than trôi dạt cả bãi dài

những miên man hầm lò

miên man bãi đá

núi cúi xuống than đen

biến tung hứng than đen

ai hát đơn ca giọng nam trầm đục

ai đã song ca than đen và sóng trắng

thành gam ghi trên cánh én ngày thu

cây tùng cổ trên vách núi đứng mơ…

những thiếu nữ vùng than

khác xưa…