Nhà thơ Đỗ Quyên

“Hãy sống như

                      những con tàu

                                        phải lòng

                                                   muôn hải lý,

Mỗi ngày

              bỏ

                 sau lưng                          

                            nghìn hải-cảng-mưa-buồn!”   

(Trần Dần)

MỘT

Hôm nay

 dương lịch

Mồng Năm tháng Năm

Mắt xen qua ba bông hồng sẽ không bao giờ nở được

Tôi ngồi

            lập danh sách các bạn văn có thể vay tiền

Lúc này

            em đừng về

Hồng thắm đấy

                        nhưng sẽ không bao giờ nở

Tháng Sáu lại đi

Em điện thoại về

Mặt trời bầm vết

Mây kéo chân bàn

Gió òa kẽ mắt

Và nắng giao tình với lũ bọ ngoài hiên

Một tiếng kêu trẻ nhỏ

                                    gieo xuống

                                                     có thể làm mỏ neo

Chiếc hôn khô bốn bể

                                    đâu rồi những con tàu?

Luồng gió nóng không nguồn cơn

lật chân tay

xếp sắp lại đời

Các bức thư nhà liên mối

có khi là tiếng sét

                           giữa lòng sâu

Sao không uống hết đi niềm đau

trên đất bằng

                    tuổi thơ ấu nọ?

Xưa đã không trầm ướp mình

                                                giữa những hoan lạc muối

Để giờ mãi lênh đênh

Mẹ là gió

Tình chúng mình làm sóng

Thơ -

   trước mặt

   chân trời.

HAI

Những ngày mai không có

                                           chiều kích

như quá khứ chưa từng

Hom cửa thời gian không chiều trở lại

Sóng vỗ một lần thôi

Câu thơ hạ rồi

                        và mãi

Mùa xuân đây là vậy

không níu giữ

                        nhánh hoa nào

làm quà tương lai

ngoài tấm vé ngày giờ đánh đậm

Bạn bè ơi, đừng đợi!

Lá thư giã biệt phôi tàn

Nắng thời gian là nắng vĩnh hằng

Thơ đời là không gian vạn trượng

là biết “quên đi nỗi nhớ không về” [1])

Phải ám sát nỗi nhớ sót

                                    mà đi tiếp!

Cánh hồng bầm tím

múp lại

            trỏ lên trời

khiến hồn ta không trở lại

                                         địa chỉ cũ

                                         đường xưa

                                         các cuộc tình ngược gió

Tóc vàng bay trong tay lông đen lồng cổ

Câu thơ nào cũng xỏ sẵn đôi giày đạp đổ

      các hoàng kim

Một là nhanh bước nhanh như các em bé dọc hè đường

Hai là ngồi lại thành mộ

Trạng thái giữa sống và chết không có

Bạn bè ơi, đừng đợi

Ngày mai còn gọi

Có thể gửi theo ta các ngân phiếu niềm tin

Có thể giữ lại trong nhà băng tình bạn

Phía trước ló rạng

                             một ánh màu thêm

là ta và thơ còn bạn

Có thể xuống tàu với thơ

đeo vai, choàng cổ

hoặc cùng muối và nước ngọt giấu kỹ khoang tàu

Không vậy với hoa, đàn bà và mùa xuân:

Mỗi bến tàu nhận một mùa xuân khác

Mỗi giống hoa đẹp cho một bãi bờ

Mỗi người đàn bà là một dòng chảy

Tháng Sáu

                 dương lịch

rời đảo bài thơ dở dang

không

          bông hoa sắp nở

          mùa xuân đang mở

          người đàn bà chờ

Mỗi đảo mới

                     - mỗi dấu chấm

sang những câu thơ mới và hơi sống tiếp

Ta nạp chúng vào Lòng - Hải – Lý

những viên đảo

và nã phá từng trang thơ cũ

Câu thơ chết nuôi câu thơ sống

Thơ chỉ có thể tự ăn mình

Hoa sống nhờ ong bướm và mặt trời

Những người phụ nữ sống theo những người đàn ông và con của những người đàn ông

Mùa xuân sống bằng gì?

                                      - Bằng các mùa còn lại

Bạn đang trên luồng gió khác?

Đang ngưng chân một khúc quanh?

Cố thủ căn hộ đủ sang?

Luồng gió không bao giờ nói

Gào thét và im lặng –

Ngôn ngữ của chuyển động

Phương hướng mới không ở sau các khúc rẽ lòng

Đi xa hay phủ phục?

Quán tính

               căn hộ hơn cả mỏ neo

                           gần bằng nấm mộ

Bạn có trong chuyến tàu xuyên lục địa?

Dưới cơn mưa?

Đọc tiếng mùa xuân xưa?

Cơn mưa cô độc khởi từ các cuộc tình tốc hành cạm bẫy bàn chân không muốn nghỉ

Bạn bận mộng ban ngày vá trời nhân loại sụp?

Sắp lại bàn cờ người?

Đổi mới thơ?

Đừng bận về ta!

Khi cánh chim đen là là hiên nhà

Lúc mặt trời xấu hổ

Hoa trên bàn văn không hoa trong phòng ngủ

Câu thơ đau không đổi mặt bao giờ

Xe đi xe về

chịu tra vấn bởi vòng tròn sinh tử

Nẻo đường dài ngó ngược đỉnh đồi

hỏi mãi các bàn chân im lặng

Ga sắp có tàu

                        tàu đang gọi khách

Hai mặt đường ray chung thủy đời đời

và thương hại kìa đóa hoa vụng đợi

không biết rồi lữ khách sẽ đi thôi!

Bạn chỉ có đảo này trong địa chỉ

Còn bến kia trên bức ảnh nhộn màu

Con lộ ấy như vạn ngàn con lộ

Tiếng còi tàu không vượt tiếng còi tàu

Bút dốc ngược thơ xuôi dòng chảy

Im lặng thay mỗi chiếc kim giờ!

Ta bỏ bạn trên các đinh địa lý –

tên những làng, núi, sông...

Ta - đứa trẻ ham hoài một thứ:

                                                cái ngọt của những con đường

Ta - người đưa thư đậu tay mọi cửa

không thông điệp cải lương trừ-cộng, âm-dương

ngoài sự chưa có ngày trở lại.

BA

Những khi đảo nắng đảo mưa

đảo muốn cựa mình

                                lay khách trọ

Em khuất

Ta đi

Bỏ lại

          những nệm giường

          những bông hoa không thể nào nở được

          những cái hôn cụt đuôi

          và tách café cả cha lẫn mẹ mồ côi

Em có thể đợi

                      miễn đừng níu gọi

Đảo nắng đảo mưa

Những buổi mình hái lá lội rừng

                                                   rồi sẽ thành chuyện xưa

Rừng khóc trước khi chúng sinh tận số

Lá salal ( *)

               từng giọt lá salal

Tay em bứt lòng anh hứng buộc

Đoạn đời chúng mình lăn theo những vành tang

Quán trọ xây bằng nước khóc của rừng

Rừng thuê mình rải lên nhân loại mộ

Bao nhiêu người chết cho chúng ta đủ sống?

           “Giọt salal này là tiền điện!” – Em bảo                                                                                                             

           “Giọt salal sau quà sinh nhật cho con”

           “Giọt cuối cùng em giữ lại in thơ”

Đây

      đảo nắng đảo mưa

Em quay đi

                 không cần ngoái lại

Lông ngỗng chuyện chúng mình

                                                   không mắt em

Rừng có mắt của rừng

                                    từng giọt salal lá

                                                                 giọt salal

Xanh suốt một màu không hết

đường bay ngút trời

là cánh rừng thông biết khóc cho người        

Rừng biết người tội lỗi

Chuông nhà thờ không khỏa lấp cửa tù

Rừng thở dài dưới ánh hoa pháo nổ

Tráng ca vẫy gọi hận thù

Đảo trong khuôn viên rừng biển

khoan dung mà tiên lượng sự tình

Hai ta nay hết tình với đảo

hết hợp đồng với những giọt rừng

Em buồn nghĩ về đảo vắng

Ai người kế mình bạt mưa vượt nắng

Gốc cây già sáu người ôm

Mắt mở trừng từng vết chém

Anh thông điệp lên trời xa

bằng cái nhìn bất tử

Giữa chặng dừng ga nhỏ

để rừng khóc tiếp về ta

Em chẳng quên chùm hoa trắng

nhờ nhờ suốt gốc cây dài

Bứt cánh hoa anh đặt bàn tay

Vết hoa theo em từ đấy

Anh làm mưa làm nắng chặng còn lại

thay đảo mưa nắng chúng mình

Em dễ gặp

                 những-người-đàn-bà-ấy

Họ là em

              khi em nghĩ về anh

Mỗi người đàn bà có một nắng mưa riêng có một đảo riêng trong họ

Anh tiếp tục dựng những quán trọ

Chỉ tội cho tách café sớm muộn mồ côi

Thương những loài hoa phải nụ suốt đời

Anh sẽ tiếp tục

Em đâu thể

                  mở cửa vào như những

lần gió mưa góc hiên nhà

Đảo chờ động đất như anh chờ cửa mở

từ em

         ngón tay

Anh sẽ sớm quên mùi lưng gái trẻ

nhởn nhơ để mặc nắng lùa

Quên người đảo hiền hiền hay hát

khúc ca làm nguội bước hành nhân

Em nếu nhớ điều gì

                                thì nhớ

khuyên lên trời nụ hôn vàng

Nơi dặm dài anh ngưng nghỉ

hóa hiện mặt trời

Anh biết chúng mình có vậy

ra đi mà giữ lại

điều gầy dựng từ giọt rừng thắm lá

vốc cát, cụm sò, con sóng, đụn cây

Em bảo:

             Người đi biển không làm thơ

Anh bảo:

             Người làm thơ đi biển.

BỐN

Giờ G.

đánh đậm

Mình tích thủ các tấm - vé - đời

Xưa cha giữ kín tường nhà vé số

Mình lượn con quay đất trời

Cha không qua vòng run rủi

Nơi đi

Nơi đến

            Giá tiền

                         Tên họ

                                    Các điều quy định

Sau này lên thiên đàng

Hành trang may ra còn vậy!

Thu hoạch được gì

                  trút cả lại

Quan tài phủ các tấm - vé - đời

Đại bách khoa toàn thư của mình

                                          cũng vậy

Buồn vui, thành bại

Tấm vé rời

      mỗi cái lật

                       tra cứu lại

Những gì gì trọng đại

mình cho là ngẫu phát

Mỗi tấm vé

      mình đặt tên riêng

                                  hiển hiện

                                                tiểu sử, ngày sinh

Cái nhu mì

cái táo tợn

Không tấm vé nào bị chết

                              trong đời mình

Chúng đều bất tử tới ngày mình

                                        ngừng bước

                                        bước vào khối quan tài

Chúng lóe ánh sáng kêu gọi

như khoảng xẻ các tà áo váy

Chúng xếp hàng nhẫn nại

                             chờ nhìn tấm vé cuối

Đấy

Minh chứng

        từng chặng đường

        từng người đàn bà mình qua

        từng nụ hoa không nở mình giã biệt

        từng lữ quán phủ mình như ngôi mộ

Chúng không run khi tuyết ngập chân tường

và quay mặt mỉm cười

lúc có người đàn bà dùng bản thảo thơ mình nhóm lửa                                                        

Mỗi tấm vé –

            đấy là cánh cửa không khóa trái

Chúa đóng cửa chính mở cửa hông để đòi đức tin

Cửa ải trần đời không vậy

Khi cổng thành khép lại

                                       sau lưng

tấm vé chưa nằm yên

kích nới Lòng - Hải - Lý dài thêm

                                            trên các tấm vé mới

Có khi mình cười nhuệch nhoạc

tấm vé nhàu mấy lượt mồ hôi

 sũng máu tươi

 co chân nằm sọt rác

Lắm lúc mình chạy theo mặt trời

soi tấm vé

tìm điều kỳ diệu phôi thai 

Nhiều giờ G.

                    đậm trong tim óc

từng thớ thịt giật

mỗi giác quan thức giấc

Những tấm vé liền da thịt

vượt cổng thành, cửa sông, rào biên

Cột mốc dấu chấm than to tổ bố

Thuyền nhân

Bộ nhân

Lâm nhân

Tường nhân

Phi cơ nhân

Các gan bàn chân không chứa hằng số sợ

Biển sẽ nhắc

                     sóng vỗ

Rừng khóc

                  từng giọt lá

Trời đeo tang

                      mỗi vòng mây

Đất rung tới ngày vỡ địa cầu này

Tự - do - đi - lại

             - nhân quyền ấy thua cả súc vật quyền,

này Liên hiệp quốc!

                                                                   NĂM

Mẹ nằm xuống

Bằng chân của mình

                                con đi

những bước dài không điểm tựa

những lối đường không lượng định

Không nhìn ngó hai bên, không ngoái lại một lần

Nơi con đến địa chỉ vô tình

vô hình dáng phố nhà sông núi

Bàn tay mẹ ôm vòm trời

những ngón tay bất động ngừng vuốt ve thôi chỉ hướng

Sự an toàn con hưởng rất mông lung

nhưng con hiểu đó là điều thường trực

Không gọi mẹ

                      bến bờ ao ước

                      giấc mơ sống sượng

                      đỉnh phù hoa

Gặp lại mẹ ở những lần con cúi mặt

                                                         bùn nhòa chân trần

                                                         nước mắt chảy về tim                                                               

                                                         máu đổ theo chiều gió

Bàn chân xưa mẹ xếp sắp

đủ đi suốt mấy tầng địa chất

                 mấy tầng nhân cách                      

     mấy tầng trần gian

Gió ngàn có thể làm khuất tầm nhìn của con

Bão đời có thể làm bóng dáng con mất

                                                              một đôi lần

Những túi hành lý xênh xang

không món đồ cuối cùng

không nút buộc cuối cùng

không bàn tay cuối cùng

Những bữa ăn phản kháng thực đơn

Đũa bát ghế bàn bạo động

Những chiếc giường là lô cốt đương nhiên

của bao ngày đêm đại bại

Những cuốn sách không phút giờ gập lại

trân trân nhận diện cuộc đời

Những cánh cửa phát biểu đêm ngày

dẫu không được mặt trời chỉ định

Những chai rượu rỗng hình hố huyệt

Những dòng thơ không thể chảy về đâu

Mẹ

Sẽ không nơi hạnh ngộ

                                    cho con của mẹ

Mỗi người đưa thư có vài chục chìa khóa, vài tá túi ngăn, vài trăm địa chỉ và

                                                                                        vài trăm thông điệp

Con có những chặng đường, hải cảng, bến bờ và đôi lời mẹ dặn năm xưa

Con không là thành viên của những lứa đôi thuê nhà đảo theo mùa

hưởng khí hậu ngân hàng sex

rời đảo hải triều dollars

Họ

     - khi rời bỏ khu nhà thuê mùa - người đàn ông thường đi trước

(Con không hiểu vì sao)

Mẹ

     ở đâu

  trên bàn thờ?

  trong lưu ảnh gia đình?

Người đàn ông trở lại một mình

khi người đàn bà đi khỏi

làm con khóc cái ngày mẹ khóc

Hôm nay đảo

nóng như ngày mẹ vào trong đất

Hai nửa vòng quay

                             Thái Bình Dương sát muối

Ba chặng không hành

Ngàn đường đất

Sông mấy chục giòng xót

Một người con

             dừng khóc

                              lại đi.

SÁU

Cái chết rình ta

                        - thợ săn rình hổ thọt

Biết vậy vẫn ra rìa rừng

Ta cất lời ca

                   hòa nhịp lòng

Ta kinh viện mang trên thi thể quan tài mở nắp

An thần niềm đau

Ta cách tân diễu cợt tử thần

nhẹ như đá tảng ngáng đường tráng sĩ

Chết phi lâm sàng với bác sĩ

là chết lâm sàng của kẻ làm thơ và của kẻ độc hành

Đường hẹp lại khi hành nhân nằm mãi

Những con thuyền thêm một chốn bơ vơ

Tiếng gọi đò lỗi nhịp

Hải cảng buồn hơn mưa

Đảo với biển để tang bằng cách khác

Mặc đất liền đã khóc cạn đường

Sống bên đảo và cùng biển thức

thì chết làm giấc mộng cuối cùng

Mây gió sẽ còn theo

Nắng thẳng tới hồn

Mặt trời không đổi mặt

Em

và những người đàn bà khác của tôi

thì sao?

Mỗi người đàn bà của tôi làm một con đường -

- Và em không ngoại lệ -

Tử thần

            mọi nơi

            toan tính

                          đặt tôi nằm lại lề đường

Bao lần

Tôi ôm mặt

                  trước tiền nhân quoắt trong mộ chí

                  vòm đất nâu cong không quá cổ chân

Mỗi nấm mồ mở dấu ngoặc đơn bé

Tôi hoài tưởng những đôi bàn chân đã là cặp gươm vạch sáng suốt dặm trường

                                                                     đang thâm teo về hai chiếc đũa lệch

Bao nhiêu? Bao nhiêu

                                   nhành hoa

                                   hạt lệ

                                            từ những người đàn bà của họ

                                            rủ lên?

Cao sáng nhất trần gian

                                      là những nấm mộ mồ côi thấp thắp tỏ đường dài

Chúng ta sẽ không hạnh ngộ,

tử thần kia

                 đừng đợi!

Mỗi người đàn bà của tôi làm một dòng sông –

- Và em không ngoại lệ -

Tôi đâu trôi hai lần

Bởi đã chết

                  chết một lần

                                      trên đấy

Em là ai trong những người đàn bà đó của tôi?

Ai trong những người đàn bà đó của tôi là em?

Mỗi người đàn bà của tôi làm một ngôi nhà –

- Và em không ngoại lệ -

Đêm ngày nghỉ lại

Những ngôi nhà 

                         các ô cửa sổ hát với sông, biển

                         cửa chính nói chuyện với những con đường

Tôi luôn mở những người đàn bà

Cái chết lẻn vào

những căn nhà tôi không thể đóng bảo hiểm với đời

Mỗi người đàn bà của tôi làm một bến tàu

mỏ neo cặp vú

bão xoáy rốn bằng

tàu tôi vẫn ụ

                    mù sương

khói phủ vành tang eo vịnh

mà em không là ngoại lệ

Mỗi người đàn bà của tôi làm một vòm trời

những lúc cánh rã mệt

toan đánh đổi sự hân hưởng vòm trời kế tiếp

bằng tiếng hót cuối cùng bên bụi mận gai

mà em không là ngoại lệ

Mỗi người đàn bà của tôi làm một sân ga

(kiểu Nguyễn Bính chia ly)

mà em không là ngoại lệ

trên cuộc hành khổ

Mỗi người đàn bà của tôi làm một nấm mồ

và em

         không là ngoại lệ.                                                                                                          

BẢY

Mũi tên, mũi lao

                          có thể trở lại chân người

Gió, nắng cản tầm địa chỉ

Địa lý phá lực

Lịch sử chọc ngang

Tấm bia tội nghiệp

                              giương mặt điếm

Thuốc tẩm đầu hàng

Đường tên đường lao không quá tầm nhìn

bởi tầm nhìn không quá một cung đường

Tay thiện xạ chồn gân

thì chân tên chóng mỏi

Hơn chó

             mũi tên ngọn lao trung thành

tìm chân cung chân người

                                         phủ phục

Chó vẫy đuôi hôn chồm tim người

Mũi tên khóc bằng thuốc độc

Nhân loại bắt đầu vô nhân đạo

lúc mũi tên hiện đại hóa đạn chì

ngọn lao thành hỏa tiễn

Những viên đạn phóng ra

                                         thiếu trách nhiệm

là luồng tinh trùng đĩ đực

                                        bất thành nhân

quên cội nguồn, địa dư và sử ký

thực hành chức năng đồ tể

                                           quáng mù

không sở hữu tầm nhìn

không gọi kêu hậu duệ

tan tành xác

Điểm chúng đến nấm mồ cho chúng

Tính cứu cánh bao che cái vô đạo đó

Hãy khước từ những viên đạn

cũng như khước từ làm những viên đạn!

Những mũi tên

                        có thể không trở lại

Ngập trong đích

                          chúng xấu hổ trong sự hạ sát

                          chúng tự hào trong việc chỉ đường

Gọi những gan bàn chân

Vạch dài các ngõ lối không ngờ tới

Không cưỡng đoạt cùng phá hủy

                                                    như các viên đạn

các mũi tên lao đi

                            mở phá

                                        chinh phục

những khoảng trống không - thời gian

Tội của tên, lao

nhẹ như tội của con chiên hủ hóa

Trong cuộc đời không bao giờ vô tội

những cây lao

                      ném tất cả về phía trước

                                                             một tầm nhìn sở hữu

                                                             một đường bay ít ngờ

Trong cuộc đời không bao giờ hết tội

nhận đón các mũi tên

làm đích cho một khoảng không mới

làm mốc cho một thời mới

đẩy tất cả lại

                    phía sau

Mũi tên

            vẽ rộng thời gian

Cây lao

           thông rộng không gian

Phía trước

                ngời ngời!

TÁM

Không nơi chốn nào là kín

                                         trước bước chân

Tình duyên, hạnh phúc

                                     có thể giật lùi

Lịch sử, chiến tranh

                               từng quay lại

yên ổn

          tìm những khoang trống cho mình

trong pháo đài cổ

kệ sách

ghế đá công viên

và lòng đất

Người đưa thư

                       lấp kín các ô sắt ích kỷ

bằng các thông tin bề kích địa cầu

Một nụ hôn

                  chợt đến từ phía sau

                  có thể xô tình xuống vực

Đảo hoang tròn

                        theo mỗi cơn sóng lượn

Chiếc xe lăn

                   vô chủ

                   vô phương

Bàn chân không cần mắt

Bút để hóa cứt thành thơ cũng là bút

Phần trắng còn lại trên giấy

                                            chắc gì là đoạn cuối đường

Có sóng trên giấy

                            như có sóng trong lòng

Có gió bốc dưới mỗi bàn chân

                                                 và trong từng ngòi bút

Mùi trang giấy viết tinh khôi

                                              ngửi suốt đời không ngán

Độ cứng ở những nơi thiếu bàn chân

                                                           kích thích

Chiếc xe trắng một vòng thành phố

trở lại hiếp chân tường

thỏa mãn nhà xe

                          ở từng hơi phả

Những bàn chân không có hành trình tròn

                                                                   không có mặt đường thỏa thích

Câu thơ đẻ non

                        có bước chân an ủi

Bài thơ không khi nào quay lại một âm vần

                                                                     có bàn chân hiểu nổi                                          

Không khoảng không nào thừa

Nắng mưa sẽ tìm đến

Có những bàn chân lạc

Bao mùa xuân rồi

Hoa rụng tối trời

Mồ hôi đổ vội

Mũi tên kẻ đậm

Máu đỏ đầu chân

Vết điểm chỉ còn son

Những đùi vế vút lên

sáng lại câu thơ cổ điển

Con đường sôi âm ỉ

ngút ngã tư già

Chế ngự từng thước tấc

phố nhà chưa lấn hết

Đường biên xấu hổ

cổng thành chúm chím gót chân

Nóc nhà thờ ngang cánh chim

thánh rỏ lệ mát bàn chân lữ khách

Những đứa con thừa cha

                                        chạy ra

ném

       các đụn tuyết không tan

Miếng gỗ vụn đợi lửa

                                   không bao giờ

                                                          biết hành hương

Những bàn chân khát đất

những bàn chân bội thực đức tin

tránh con đường Chúa thổ huyết

tránh cả những chợ đêm

                                       nơi côn trùng làm vua

Đường đất và sông nước

cái gập ghềnh đâu cũng như nhau

Bàn chân lượn từng ly khúc khuỷu -

từng ly khúc khuỷu làm cong mặt bằng

thẳng tới chân trời và chân lý

Có thể chao hồn

                          khi rẽ

                          đường lượn hải âu

trong khoảnh khắc chuyển đổi tự hào                                             

hoặc là đổ ngã

hoặc là cao lên tầng không mới

                                                 trong hơn

Khúc quanh phá vỡ các tuyến tính kinh viện

                     giải tẩy thuốc tê cho gan bàn chân

Kìa,

       vực bên chỗ rẽ

Kìa,

      ghềnh dưới thác trên

Đừng đả đảo các kẻ thù vô tội!

Đảo

       khoảng sống giữa vùng đau

Ngọn hải đăng có thể tắt

                                        không buồn

Gió lưu trữ ánh sáng cũ

Bước chân không bao giờ hôn đảo

Con thuyền tự lo lấy phận trôi

Không bến bãi nào là đủ đầy

Không hải cảng nào biết hoang phí

Các ô trắng đợi màu

Gái chờ quả dại

Bài thơ thật không đi lùi

Con đường dài không thể ở sau lưng.

CHÍN

Điểm cuối đường ú tim

                                     xoãi chân mỏi nu na nu nống

Em có bao giờ trước mặt cuộc tình tàn?

Đừng hỏi vì sao anh hỏi vậy

Nếu ai cũng sống

cuộc đời đã chết từ lâu!

Cuối đường

sóng vỗ tới bàn thờ tổ

Hỏa diệm sơn yếu lửa

Mỗi người ngô nghê đi một chút

thì gió sẽ đổi làn

                           giảm độ cuồng

Đôi khi anh

                    xốc vai

                                 thẳng cổ

                                                ngóng chân

Điểm cuối mỉm cười đón nhận

Những người đàn bà khóc

                                          luôn phải ở phía sau

Đứa trẻ nằm xe đẩy

                               - không chịu trở về

                                                              đòi mẹ thả lời hứa bậy -

là người lớn hôm nay

Con chúng ta là thế hệ bay

tay cầm Coca-Cola tự mua lấy

Không theo luồng gió, đường ray

điểm cuối có thể ở ngay dưới vạch xuất phát

Lòng - Hải – Lý đang chờ giờ hỏa táng

Con đường tan theo mây

Hải cảng thôi còn đợi

Thiên niên kỷ thứ ba mất đơn vị bàn chân

Em giữ lại vành tang

                                 khi ra khỏi nhà mồ đồng loại

Cái chết được chuẩn bị

                                     rộn ràng không kém mùa xuân

Tiếng cười xưa dẫu không thể vang ngân

Ngưỡng cửa mới cao hơn mây đảo

Đường dài tích trữ độ ngọt cho ngày chân ngưng bước

Nước mắt là ruột thừa ở thế hệ đang lên

Con chúng mình

                          sẽ bay

Đơn vị đường đời không còn là mỗi bước đi

Người đưa thư bỏ nghề

                                     làm mẫu tượng đài

khi thông tin tự vào nhà qua các cửa sổ mạng

Những nụ hoa không nở

ly café mồ côi

sẽ có mặt nơi điểm cuối

Vật chứng yêu là đôi lứa

Đường là một bước chân dài

Thơ không có độ lùi

Điểm cuối

                khi đến rồi

đảo không còn bảo thủ

                                    đứng rời

                                                 nhìn chuyến đi hấp hối

Bàn chân

              (tất nhiên!)

                               có quan tài riêng của nó

                                                                     hình bàn chân

Em nhớ tìm về điểm cuối

Trên con đường đã có thơ

                                         hạnh phúc không trở lại

Đám búp-bê mở mắt thấu dặm dài

miệng đồng ca thế kỷ

con chúng mình - nhạc trưởng

Nắng theo chúng mình thuở chưa có lửa

nên con từ nắng sinh thành

Tới gần rồi,

                  điểm cuối!

Đảo mưa trong anh

                               anh nắng trong em

Đường mòn đau thêm

thổn thức lịch trình xoắn ốc

Câu thơ treo ngửa

                             nấc

Búp-bê và con chờ hân hoan

Hoa trên mộ tự vẫn

khi mỗi nấm mộ đứng dậy

                                          đòi quyền sống

Hải âu rùng mình

tiếc thời múa trong mưa bụi

Điểm cuối không mắt

không vồ vập hỏi về nơi xuất phát

(Đàn bà sao không vậy với đàn ông?)

Bước chân lăn tự nhiên

                                     sau cái búng đầu tiên của Tạo hóa

Các trường hút tỏa từ khi xuất phát

bao vây tứ phía bàn chân

Bàn chân chối từ bài định

                                         tự chết như tự sống

Khi bàn chân nằm xuống

                                       vẫn chỉ thẳng

                                                             lên trời

con đường chôn trong chân người

Khi hải cảng chìm xuống

                                        những cọng mỏ neo

trơ

     khúc xương

                        bữa tiệc đường đời.

PHỤ LỤC *)

Chín giờ sáng

                      chốt các cửa

                      dấn sâu trang thơ mở

Mười hai giờ đêm

                      hạ rèm châu thân

                      vợ ngủ

Đâu là hạnh phúc?

Đâu là đau khổ?

Đâu thể vác Người đàn bà của mình

                                                         vào thi trình

                                                                            như cây thập tự?

Đâu thể trồng cả vườn hoa biết nở

trong gan bàn chân?

Nhưng, những chiếc giường trì trệ

phải mai táng

                      trước lúc gót chân chào căn nhà,

bằng không

                   chúng chạy níu theo trước mặt!

Trên những tiểu thành quách đó

đời ta chết lâm sàng

Đả đảo đất gậm giường! + )

Chiếc giường - nôi của căn nhà

Những căn nhà làm ra các lâu đài cổ thụ

Lâu đài - tâm vũ trụ già nua

Vũ trụ, trên mỗi con đường

                                            theo nhịp chân,

nứt.

Mỗi ngày ngồi lên một tập thơ chờ những câu thơ tới

Tối chín giờ chưa đổ rác chưa thể rửa tội trước tình

Một năm đảo hoang

                                phá trinh 365 tập thơ

(chắc không lên nổi thiên đàng?)

Các cành thông

nhiều lần xòe tay đòi có mặt

                                             trong thơ

dẫu nhìn ra những sọt rác đang chờ....

Sự thật không ở chân trời,

chân tường,

hay chân đàn bà...

Sự thật không ở cuối,

càng không ở đầu!

Những hành nhân đơn độc nghĩ rằng

Sự thật ở trong lòng hải lý

                                          ngang mỗi bước chân.

Tránh lảng bản năng

toàn thân xấu hổ đỏ

Sự thật thèm mót được lột trần

như cô em nhà lành xiêm áo giam mình

tránh người trai yêu thiệt tình

tội nghiệp ngỏ lời bằng tiếng hú.

Không phải gái mơ: Sự thật không để ai tìm -

Và đó là một sự thật về Sự thật.

Quyền này tối thượng

                                   hơn cả thánh thần

Chịu nhịn Sự thật

                            nó sẽ phục vụ miễn phí toàn thể

Nhân loại bốn loại người:

sợ và không sợ Sự thật,

biết và không biết Sự thật.

Đập tảng băng tập quán, rèm chủ thuyết, ô giả dối được thiêng hóa

bằng chiếc cu trần

sẽ giết tiệt cái giả Sự thật.

Những chiếc cu trần có thể là cha đẻ đám con mang họ tên Sự thật

nhưng mãi mãi chỉ có thể là người cha không cho các con mình người mẹ.

Vâng,

Thơ

       có thể làm đẹp cuộc đời bằng Sự thật

có Sự thật - khỏa - thân

có Sự - thật - trần - truồng

ở bên các Sự - thật - áo - quần

                                                 các kiểu

Thơ nào?

Thơ này thì không đẹp ở Sự - thật - trần - truồng

Hãy cứ để Sự thật (tự) khỏa thân

                                                    các kiểu.

Không phải con đường nào trải ra cũng để hành hương

Không phải với khúc ca nào dưới cờ cũng hát

Không phải bộ ngực nào cũng nở trong tầm mắt

Chúa và Phật có bóng tối và huy hoàng của Chúa và Phật

Bóng tối vẫn là một nửa của Sự - thật - ngày - đêm

Ánh sáng của Sự thật làm đứa trẻ phát ra lời

                                                                       (khi vua cha xiêm áo mỏng)

Đã sợ đêm của ban ngày

có sợ ngày của buổi đêm?

Mặc!

Allen,

Anh có thể bổ trán Chúa Phật

trong khi róc mía trên đầu những kẻ trần tục

                                                                        có job vác thánh giá lần tràng hạt

Anh có thể giáng lên đầu vị sư tổ của tôi

                                                                với con chim ngỏ của mình

Có vảy lên áo Giáo hoàng dòng tinh thần hồn nhiên, dư dật

thì đạo giáo vẫn coi như một vi phân từ bi!

Một thế hệ người rõ là người

đã chết trong họng súng và làn đạn ấy

                                                             của anh

Chưa chắc họ lên được thiên đàng hay nước Phật

nếu có thêm một Sự - thật - phụ là có thật Chúa Trời.

Mỗi ngày khai tử một vết chân

Anh cũng từng như vậy

Có những vết bàn chân như hoa không nở

Anh -

           bông hoa không nở

                                          dưới các bước chân sau

Anh

        bông hoa

                        bức thúc

                        gọi vẫy

                        đề nghị tuôn trào

chở nhụy mình xuống lòng đất

Khi trái đất rung thân

                                   những cơn lời lửa

thì một nơi nào đó có đóa hoa không nói riêng được bằng màu của nó

Những hoa côi gào rú

                                   đòi hỏi làm rừng

(Nhưng, cần thiết lắm không

hôm nay,

chia loại hoa giữa nắng trời gió biển?)

Tạm biệt ba bông hồng

cùng các loài hoa khác

Chào xa em,

và phụ nữ của anh!

Xin cáo chung những chiếc giường, pho sách!

Xóa vết Ngày Năm Tháng Tư

và vết chân ngày tháng khác.

Tháng Sáu

                 Đảo

                        Đi

Tôi đã ăn các hải lý trước mặt

trên đường

tới chân trời rồi tôi sẽ ăn tôi.

---------------------------------------

Đảo Vancouver, 5-1997

Tu chỉnh: Hà Nội, 1-2010 

[1] Thơ Nguyễn Hoài Phương

* Một loại cây ở đảo Vancouver được dùng làm vòng hoa tang

* Viết sau khi hay tin Allen Ginsberg mất ngày 5-4-1997

+ Chữ trong thơ Đỗ Minh Tuấn