Đại hội diễn ra từ ngày 19 đến 21/9 tại Hà Nội với sự tham dự của 490 đại biểu từ 39 chi hội điện ảnh. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự và chỉ đạo Đại hội. Đây là sự kiện lớn của ngành ĐAVN 5 năm/lần. Đại hội đã tiến hành thảo luận và thông qua: Báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ VIII – Phương hướng nhiệm vụ nhiệm kỳ IX; Báo cáo kiểm điểm công tác của Ban Chấp hành nhiệm kỳ VIII; Báo cáo hoạt động của Ban Kiểm tra nhiệm kỳ VIII; Báo cáo sửa đổi, bổ sung Điều lệ hiện hành; Bầu Ban Chấp hành Hội nhiệm kỳ IX; Bầu Ban Kiểm tra Hội nhiệm kỳ IX; Thông qua Nghị quyết Đại hội IX.

Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ và tham luận của các đại biểu trình bày tại đại hội đã đề cập rất nhiều vấn đề về ĐAVN hiện nay, nhất là những yếu tố làm cho ĐAVN gặp khó khăn để trở thành một nền công nghiệp điện ảnh đích thực theo xu hướng chung  thế giới. Từ năm 2015 đến nay, mỗi năm có trên dưới 40 phim Việt được sản xuất và phát hành. So với giai đoạn trước, đây là bước nhảy vọt ấn tượng, trước hết về mặt số lượng. Chất lượng phim qua mỗi năm dù chưa ổn định nhưng vẫn luôn có những phim tạo ấn tượng. Đội ngũ các nhà làm phim Việt ngày càng đông đảo, đặc biệt là thế hệ các nhà làm phim gốc Việt ở nước ngoài về nước đã thổi làn gió mới cho ĐAVN. Bên cạnh đó, sự tham gia của nhiều thành phần trong đoàn làm phim là người nước ngoài cũng tạo nên sự giao lưu, học hỏi góp phần nâng chất cho phim Việt, nhất là những sự thay đổi về kỹ thuật, kỹ xảo trong làm phim ngày càng chất lượng.

Tuy nhiên, so với quy mô và tiềm năng của thị trường, nguồn nhân lực cho điện ảnh Việt chưa đáp ứng nhu cầu. Nếu thua về máy móc, thiết bị thì có thể giải quyết sớm nhưng nguồn nhân lực thì không dễ dàng vì cái “gốc” yếu. Một thực tế là nhiều người được đào tạo chính quy nhưng không làm nghề, ngược lại, nhiều người làm nghề nhưng không được đào tạo. Bên cạnh đó, theo nhiều người làm nghề, nguồn nhân lực cho điện ảnh Việt ngoài chuyện thiếu còn chưa đạt đến sự chuyên nghiệp cần thiết. Chúng ta đang đặc biệt thiếu những biên kịch giỏi nên thị trường vẫn chỉ có chừng đó đề tài, câu chuyện, dẫn đến chất lượng kịch bản thấp; Diễn viên quanh đi quẩn lại cũng chừng đó gương mặt quen tên, việc đào tạo diễn viên vẫn bị lẫn lộn giữa sân khấu- điện ảnh, thiếu diễn viên điện ảnh chuyên nghiệp. Chưa kể đội ngũ kỹ thuật viên cũng chưa đáp ứng những phát triển công nghệ ngành phim ảnh, vẫn phải mượn chuyên gia nước ngoài. Và ngay cả việc thiếu các nhà sản xuất phim chuyên nghiệp để tạo ra những sản phẩm phim chất lượng.

Ông Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ VH, TT&DL, cho biết: Đến năm 2026 dự kiến Việt Nam đưa 930 tài năng ở các lĩnh vực nghệ thuật ra nước ngoài học tập, trong đó có 12 tài năng điện ảnh đầu tiên đã được đưa đi, trong đó có 10 người đi Mỹ, 2 người đi Australia. Để đi lên chuyên nghiệp thực sự, ĐAVN cần bắt đầu từ ý thức xây dựng ê kíp, phân công lao động rõ ràng. Những bước tiến về mặt hình ảnh, âm nhạc, âm thanh, kỹ xảo… cũng xuất phát từ sự chuyên nghiệp và điều này cần được nhân rộng đến tất cả các khâu để ĐAVN có thể phát triển tương xứng với tiềm năng.

Qua 13 năm thi hành Luật Điện ảnh (có hiệu lực từ ngày 1/1/2007) và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điện ảnh (có hiệu lực từ ngày 1/10/2009), bộ môn nghệ thuật thứ bảy của Việt Nam đã có bước tiến đáng kể, thu hút được nhiều thành phần tham gia hoạt động, đưa điện ảnh đến với công chúng vùng sâu, vùng xa, hải đảo, miền núi… và hòa vào dòng chảy điện ảnh quốc tế. Tuy nhiên, trước sự vận động của đời sống xã hội và sự bùng nổ của khoa học, kỹ thuật, công nghệ thông tin, Luật Điện ảnh hiện hành bộc lộ nhiều hạn chế, đòi hỏi phải được sửa đổi cho phù hợp với thực tiễn. Luật Điện ảnh chưa quy định được chính sách để bảo vệ điện ảnh dân tộc. Một điều đáng lưu ý là vấn đề khai thác, phổ biến, xem phim trên môi trường internet lại chưa được đề cập đầy đủ trong Luật Điện ảnh. Bên cạnh đó, các chính sách quản lý đang hạn chế việc hợp tác quốc tế trong lĩnh vực điện ảnh, nhiều dự án sản xuất phim có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam phải chuyển bối cảnh do chưa có quy định thống nhất, giấy phép chồng chéo.

Đại hội đại biểu toàn quốc nhiệm kỳ IX (2020-2025) của Hội Điện ảnh Việt Nam mới chỉ bầu ra được Ban chấp hành khóa IX gồm 15 thành viên và chưa bầu ra được Chủ tịch Hội. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử các kỳ đại hội của Hội Điện ảnh Việt Nam không bầu được chủ tịch. Ban Chấp hành mới gồm: Diễn viên Mai Huyền Linh, NSƯT Công Hậu, NSƯT Đỗ Thanh Hải, Chánh VP Hội ĐAVN Nguyễn Văn Tân, Biên kịch Dương Cẩm Thúy, NSND - Đạo diễn Lê Hồng Chương, Diễn viên Mai Thu Huyền, PGS-TS.Họa sĩ Đỗ Lệnh Hùng Tú, NSƯT Thanh Loan, NSND Nguyễn Thanh Vân, Huỳnh Hùng, Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, Phạm Ánh Tuyết, NSƯT Trịnh Lê Văn, Châu Ngọc Ẩn. Một nhiệm kỳ mới với một Ban chấp hành tương đối “trẻ” so với các nhiệm kỳ trước có thể hy vọng cho ĐAVN một cuộc cách mạng đổi mới toàn diện, đưa ĐAVN phát triển thực chất và cùng tranh đua với các nền điện ảnh khu vực, thế giới.

(Theo: VOV.vn)