Thái Bá Lợi
NXBHội nhà vǎn
Năm 1558, để tránh thảm hoạ cho gia tộc Nguyễn trước những âm mưu của Trịnh Kiểm, Nguyễn Hoàng đã xin vua Lê Anh Tông, được sự đồng ý của Trịnh Kiểm vào trấn phủ Thuận Hoá. Thay vì tống khứ đi một địch thủ thì Trịnh Kiểm lại giao cho địch thủ ấy cả một cõi riêng.
Một sự nghiệp mở cõi về phía Nam bi tráng và đầy trắc ẩn đã đồng hành với lịch sử, mở đầu cho triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam với 9 đời chúa và 13 đời vua.
Những diễn biến cuộc đời của một nhân vật lịch sử vẫn còn để lại nhiều cách nhìn khác nhau như một bài toán còn nhiều lời giải.
Những sắc màu văn hoá của một dải đất dài nhất trên bản đồ địa lý Việt Nam thuở còn hoang sơ với những nét đặc thù của nhiều vùng đất và những tính người, tình người đặc biệt sâu sắc.
Tất cả đều được tác giả của MINH SƯ chuyển tải và lý giải qua một cấu trúc tiểu thuyết thú vị và đầy ngụ ý: Điều quan tâm lớn nhất của con người là những gốc rễ sâu xa của lịch sử văn hoá.
…”Vua Anh Tông cho Nguyễn Hoàng ngồi. Năm Đoan quận công vào Thuận Hoá nhà vua mới lên ngôi được hai năm. Khi vua Lê Trung Tông mất không có con nối, Thái sư cùng các đại thần tìm được Duy Bang là đời thứ sáu của Lam Quốc Công Lê Trứ, anh thứ hai của Thái tổ Lê lợi đón về lập làm vua năm hai mươi lăm tuổi. Tuy quyền hành nằm trong tay Trịnh Kiểm, nhưng lên ngôi vua vào tuổi đã trưởng thành nên Anh Tông ngồi trên ngai vẫn có nét uy phong quân vương.
- Trẫm vẫn mong ngày gặp lại Đoan quận công, hôm nay mới toại nguyện. Thái sư có nói lại cơ nghiệp của ông trong đó thực là lẫy lừng, triều đình cũng được rạng rỡ.
Nguyễn Hoàng chắp tay trước ngực , lưng hơi cúi xuống nhưng mắt nhìn thẳng.
- Tâu, thần vẫn ngày đêm chờ đợi ngày về gặp bệ hạ cùng Thái sư, nhưng ở nơi biên địa loạn lạc kia, không ngày nào là không có việc xấu, không vùng đất nào là không có chuyện hỗn mang, dù tài hèn đức mỏng, thần cũng cố sức công khó cho tròn bổn phận bề tôi, nên bây giờ mới ra yết kiến bệ hạ, xin chịu tội… (Trích)